****
© Staatsopera van Tatarstan
Amsterdam, 14 oktober 2018

‘Tosca’ van Staatsopera van Tatarstan lust voor stemliefhebbers

‘Tosca’ van Puccini is één van de meest gespeelde opera’s ter wereld. Voor de laatste opvoering in Nederland moet men echter al weer vijf jaren terug naar de productie van Opera Zuid en bij DNO ging het werk zelfs twintig jaar geleden voor het laatst. Op dit moment toeren zowel de Reisopera als de Staatsopera van Tatarstan met ‘Tosca’ door Nederland. Het laatste gezelschap biedt op papier de meest interessante productie.

De veroordeelde schilder Cavaradossi koopt in de laatste akte van de opera ‘Tosca’ van Giacomo Puccini (1858-1924) zijn bewaker om door middel van een ring. Deze bewaker krijgt in de productie van de Staatsopera van Tatarstan een verrassend menselijk karakter als hij de ring aan Cavaradossi teruggeeft. Eerder in de eerste akte wees de Cavaradossi zijn geliefde Tosca met haar eigen woorden “Davanti alla Madonna” terecht, toen zij hem wil liefkozen voor het standbeeld van Maria. Bij de Staatsopera van Tatarstan doet hij dit met een onverwachte, ironische lach. Het zijn twee voorbeelden van de uitstekende personenregie in de ‘Tosca’ van regisseur Yuri Isaakovich Alexandrov voor de Staatsopera van Tatarstan.

Quasi-intellectueel regietheater hoeft men bij dit gezelschap uit de Russische stad Kazan niet te verwachten, maar eerder traditionele ensceneringen voor een groot publiek. Alexandrovs enscenering van ‘Tosca’ vertelt het verhaal begrijpelijk en helder. De kostuums en decors zijn ongelofelijk verzorgd, verrassend mooi en soms ronduit sensationeel. Twee uur ronduit genieten van een aantrekkelijke aankleding en een boeiend vertelde opera.

Niemand minder dan de legendarische Russische bas Feodor Chaliapin kwam uit Kazan en grote, Russische stemmen worden elke keer door de Staatsopera van Tatarstan naar Nederland gebracht. Deze zangers weten waar ze over zingen en maken dat ook duidelijk aan het publiek. In ‘Tosca’ alterneert Zoya Tsererina met Oksana Kramareva in de titelrol. Tsererina is een schitterende Tosca. Zij zong drie seizoenen geleden bij de Staatsopera van Tatarstan de rol van Leonora in ‘Il Trovatore’ en dit jaar de titelrol in ‘Turandot’ van Puccini in Bonn. Zoya Tsererina is Tosca honderd procent, geeft vocaal alles en is acterend voorbeeldig als de lijdende Tosca in de Callas-traditie.

De tenor Nikolay Erokhin alterneert met Akhmed Agadi en is de vaste tenor in het spintovak van de Stanislavski Opera te Moskou. Erokhin heeft een aangenaam, fris timbre en is muzikaal. Ook bij hem stonden de hoge noten als een huis. De bas-bariton Aleksandr Krasnov zong onlangs een uitstekende Varlaam in ‘Boris Godoenov’ in het Amsterdamse Concertgebouw en alterneert in deze ‘Tosca’ met Stanislav Trifonov. Krasnov biedt vocaal en acterend een uiterst facetrijke portrettering van Scarpia. Dirigente Alla Kulbaba volgt de zangers met een orkestraal eenkleurige lezing. De Staatsopera van Tatarstan werkt met dubbele bezettingen, zodat de vocale kwaliteit van de opvoeringen kan variëren.

Aldus een verrassend geslaagde uitvoering van ‘Tosca’ dankzij uitstekende zangers en een aantrekkelijke enscenering. De Staatsopera van Tatarstan bewijst opnieuw een groot publiek te kunnen bereiken en daarmee haar bestaansrecht en levensvatbaarheid als reizend operagezelschap voor Nederland.