Nederlandse operazangers op DVD (deel 4)

De productie van ‘La Fanciulla del West’, die De Nederlandse Opera in december 2009 op de planken bracht, is uitgebracht op DVD en natuurlijk interessant vanwege de Nederlandse sopraan Eva-Maria Westbroek.

Eva-Maria Westbroek had in 2008 al veel succes met de rol van Minnie in ‘La Fanciulla del West’ van Giacomo Puccini in het Royal Opera House Covent Garden van Londen. Daar schitterde zij in de legendarische enscenering van regisseur Piero Faggioni. De productie van Nikolaus Lehnhoff bij De Nederlandse Opera (DNO) in december 2009 evenaarde deze Londense enscenering niet. Lehnhoffs filmfetisj staat in de enscenering voorop en de rest is bijzaak. Voor de eerste akte moet de regisseur zijn inspiratie hebben opgedaan in de Amsterdamse homoclub Wells Fargo, de tweede akte speelt zich af in een roze stacaravan van de acteurs en de laatste akte op de set van de MGM studio’s. Tijdens haar opkomst in de finalescène van de laatste akte komt Eva-Maria Westbroek op als Greta Garbo. Haar outfit is zo verpletterend, dat zij hiermee tijdens de muziek applaus ontvangt van het Nederlandse publiek, iets ongehoords in Amsterdam. Maar tijdens dit applaus krijgt men op de DVD van haar vreemd genoeg geen close-up te zien. En als uiteindelijk te laat toch op haar wordt ingezoomd, is het beeld onscherp. Overigens is helaas het applaus bij haar opkomst in de eerste akte van de première niet opgenomen. Ook tijdens de kaartscène in de tweede akte blinkt de cameraregie van deze DVD niet uit in een liefdevolle behandeling van close-ups. Op relevante momenten wordt de mimiek van Minnie niet getoond. Wellicht vanwege Lehnhoffs gebrek aan liefde voor Puccini is ook de DVD niet attent gesneden. Daarnaast valt op, dat ook het geluid niet liefdevol opgenomen is. In de fortepassages en in de hoogte is er nogal gefilterd en geschoven.

Het ergste dat Lehnhoff echter verweten kan worden – naast zijn gebrek aan liefde voor Puccini – is wel het feit, dat hij het verhaal niet weet te vertellen. Het duidelijkst komt dit naar voren in de finale van de opera. Tijdens de hartverscheurende uitroep van Minnie “Lasciatemi, o l’uccido, e m’uccido!” (“Laat me los, of ik dood hem, en dan mezelf”), laat Lehnhoff het personage van Dick Johnson als Tarzan slingerend aan een touw opkomen en begint het publiek te lachen. Dit is een dodelijk moment voor de door Puccini aangrijpend bedoelde sfeer van de finale.

Eva-Maria Westbroek maakt het beste van deze enscenering en is gewoon haar eigen Minnie. En zij is zonder twijfel de beste Minnie van dit moment. Zij verpersoonlijkt elk aspect van Minnie’s complexe persoon overtuigend en is ronduit meeslepend in de veeleisende rol. Het brede scala van uitdrukkingen zowel in de zachte, onbegeleide momenten als in haar grote uithalen beheerst zij volkomen. De DVD is dan ook een aandenken aan haar optreden, mede gezien feit dat dit waarschijnlijk één van haar laatste optredens bij DNO is geweest voor de nabije toekomst. Het gezelschap, dat deze Nederlandse sopraan toch minstens ieder jaar een rol naar keuze had moeten aanbieden, heeft verzuimd haar voor de komende jaren te engageren. En dat zal – zoals het publiek haar kent – niet aan Eva-Maria Westbroek hebben gelegen, die altijd te kennen heeft gegeven zo graag voor eigen publiek te zingen. In 2013 zingt zij de rol van Minnie in elk geval wel in Frankfurt.