augustus 2014

Riccardo Stracciari (1875-1955) was één van de belangrijkste baritons van de eerste helft van de 20e eeuw. Hij zong tussen 1898 en 1952 en trad op in alle grote operahuizen van de wereld. Zijn kleindochter Eliana Stracciari heeft nu op 85-jarige leeftijd een biografie over de bariton geschreven.

Riccardo Stracciari zong in een tijd van de grote Italiaanse baritons. Hij combineerde de uitstekende parlando en dynamische voordracht van Pasquale Amato, Carlo Galeffi en Giuseppe de Luca met het grote en volle geluid en metalen en glorieuze klank van Apollo Granforte en Titta Ruffo. Maar Stracciari had een meer overwogen en aristocratische frasering dan zijn collega’s. Zijn twee glansrollen waren de titelpartijen in ‘Rigoletto’ van Verdi en ‘Il Barbiere di Siviglia’ van Rossini, de rol die hij na eigen zeggen meer dan 1000 keer zong.

Zijn kleindochter Eliana Stracciari vierde op 7 augustus 2014 haar 85e verjaardag en is nog de enige overgebleven vertegenwoordiger van de Stracciari-familie. Zij heeft zich de afgelopen jaren beziggehouden met het verzamelen van materiaal over en het noteren van herinneringen aan haar grootvader. Samen met de auteur Adriano Orlandini heeft zij dit opgeschreven in een biografie ‘Riccardo e Luigi Stracciari;
 percorsi d’arte nel melodramma del primo Novecento’, die op 16 december 2013 in het Teatro dell’Opera van Roma werd gepresenteerd.

Het boek geeft een overzicht over het leven en de carrière van Riccardo Stracciari. Zijn operadebuut maakt hij in 1898 in Bologna en hij maakte in totaal elf reizen naar het Westelijk Halfrond. Al vanaf 1932 gaf hij ook zangles, zowel privé als aan het Conservatorium van Rome aan onder anderen Alexander Svéd, Boris Christoff en Paolo Silveri. Stracciari nam afscheid van de bühne na het voortijdig overlijden van zijn enige zoon Gino, de vader van Eliana, die in 1943 voor zijn veertigste overleed. Het laatste grote optreden van Stracciari was in 1944 op zijn 69e in de rol van Germont in ‘La Traviata’ in Milaan. Op zijn 80e overleed hij na een herseninfarct.

De biografie van Riccardo Stracciari betuigt de splendeur van de bariton. Zo vertelt zijn kleindochter over de belangrijke componisten die bij hun thuis kwamen, zoals Cilea, Mascagni, Giordano en Alfano. In de wereldpremière van Alfano’s opera ‘L’Ultimo Lord’ in 1930 in Napels zong Stracciari de rol van Il Duca di Kilmarnok. Het boek toont verder aan dat de bariton optrad met alle belangrijke zangers en dirigenten van zijn tijd en in alle grote operahuizen van de wereld. Maar het boek laat ook een andere zijde van de Riccardo Stracciari zien. Door zijn gokverslaving en hoge schulden kon de familie de hypotheek niet meer betalen en moest men uiteindelijk de villa verkopen. Ook wierpen fascistische familieleden een smet op de naam Stracciari.

‘Riccardo e Luigi Stracciari’ is opgedragen aan de operakenner Tom Kaufman die in 2010 overleed. Er is een inleiding van de bariton Leo Nucci en er is een aantal intermezzi, onder andere over de carrières van Riccardo’s halfbroer Luigi – een bekende Italiaanse schilder – en van Riccardo’s zoon Gino Stracciari, een kostuum- en decorontwerper voor opera’s. Anekdotes zijn zeldzaam. Men is spaarzaam met recensies en de recensies die wel zijn opgenomen in het boek zijn uiteraard positief. Niet overal staan overigens referenties vermeld. Verder valt het op dat de verteller in het boek soms verschuift van de eerste naar de derde persoon en weer terug.

De boek bevat unieke foto’s, niet alleen portretfoto’s maar ook privéfoto’s, waaronder beelden van een bokspartij tussen Stracciari en Tito Schipa op een tuinfeest in San Francisco. In de onderschriften bij de foto’s staan niet altijd alle namen van de getoonde personen vermeld, maar wellicht was niet alle informatie meer te achterhalen. Het meest waardevolle aan deze biografie over Stracciari is echter de fantastische lijst met al zijn optredens én zijn complete discografie. Alleen daarom al is dit een belangrijk boek. Een aantrekkelijk uitgave die het levensverhaal van de bariton Riccardo Stracciari voor de volgende generaties bewaart.

2013; €28,00

ISBN: 978-88-492-2562-4

416 pp, paperback

Gangemi Editore, Rome