juni 2012

Anton Brand – ‘Laatste reis; In het spoor van Vincenzo Bellini’

Anton Brand woonde in 1984 voor het eerst een uitvoering van ‘I Puritani’ van Bellini bij in de Stadsschouwburg van Amsterdam. Hij kon van de voorstelling niet echt genieten, want vanaf het derde balkon waren van Cristina Deutekom slechts de benen zichtbaar. Pas in 2001 kreeg Brand in Barcelona bij een uitvoering van ‘I Puritani’ met Edita Gruberova “rillingen” en werd zijn interesse voor de opera aangewakkerd.

In het boek ‘Laatste Reis’ beschrijft Brand zijn liefde voor de opera. De titel van het boek refereert naar de reis van Bellini’s levenloze lichaam van Parijs naar zijn geboortestad Catania, maar dit verhaal bestrijkt slechts een klein gedeelte van het boek. Brand vertelt aan de hand van zijn operareizen naar onder andere Parijs, New York, Berlijn, Wenen en de Italiaanse plaatsen Pesaro, Verona, Venetië, Milaan, Sicilië en Turijn over verschillende Italiaanse componisten en uitvoerenden en hij geeft biografische bijdragen over Donizetti, Rossini, Verdi, Puccini, Wagner, Maria Callas (natuurlijk haar liefdesleven), Renata Tebaldi en Arturo Toscanini. Soms gaat hij hierbij van de hak op de tak, maar in elk hoofdstuk is ook voor de gevorderde operakenner wel iets interessants te lezen.

Niet alleen op de vorm, maar ook op de stijl van het boek is wel wat aan te merken. Zinnen lopen soms niet lekker, alsof zij letterlijk vertaald zijn, zoals bijvoorbeeld in: “De partituur van Puritani kon hij in Italië niet meer te gelde maken, ontdekt hij toen hij ziek werd, omdat de Italiaanse uitgevers er al over bleken te beschikken – hen in handen gespeeld door de kopiist van het Théâtre-Italien, Cesare Pugni, die er zijn schulden in Milaan mee aflost. Het geld dat Solomon Levy voor hem had belegd, 40.000 francs, had voor het overgrote deel een risicovolle bestemming gekregen, in Spaanse obligaties.” Ook het gebruik van de tijden is niet altijd even consequent, zoals in: “Maar Bellini had zijn handen vol aan Puritani en is niet meer in Italië geweest”. Onder het mom van “roman” lijkt dit alles geoorloofd, maar al met al maken deze kromme zinnen het lezen enigszins vermoeiend.

Niettemin is ‘Laatste Reis’ bezield en liefdevol geschreven. Het is weliswaar geen wetenschappelijke krachttoer, maar zo is het ook niet bedoeld. Het boek richt zich op een groot publiek en is als reisverhaal een leuk boek voor op vakantie.

2012; € 17,90
ISBN 978-90-5452-247-8
208pp, paperback
Uitgeverij Passage, Groningen