****
© Jane Jachens
Osnabrück, 8 november 2024

‘Ball im Savoy’ in Osnabrück: frivole levensvreugde en grenzeloos verlangen

Het Theater am Domhof van Osnabrück brengt als tweede productie van het seizoen 2024/2025 de operette ‘Ball im Savoy’ van Paul Abraham. Het werk wordt zonder coupures gepresenteerd en de muzikaal eersteklas uitvoering is een waar operettefestijn.

De operette ‘Ball im Savoy’ van de Joods-Hongaarse componist Paul Abraham (1892-1960) beleefde op 10 maart 1933 haar Nederlandse première in de Princesse-Schouwburg van Den Haag bij het operettegezelschap van Fritz Hirsch (1888-Mauthausen, 1942). Deze Nederlandse première werd al binnen drie maanden na de Berlijnse wereldpremière van 23 december 1932 opgevoerd. Een paar weken na die wereldpremière kwam Hitler aan de macht en moest de Duitse productie haar deuren sluiten, terwijl de Nederlandse uitvoeringen van ‘Ball im Savoy’ nog konden doorgaan.

‘Ball im Savoy’ vindt de laatste jaren haar plaats terug in het repertoire van de Duitse operagezelschappen. Na producties in onder andere Koblenz en Mönchengladbach beleeft de operette nu een nieuwe enscenering in het Theater am Domhof van Osnabrück, een half uur van de Nederlands-Duitse grens. Het verhaal van ‘Ball im Savoy’ op tekst van Alfred Grünwald en Fritz Löhner-Beda (1883-Auschwitz, 1942) bruist van de ironie. Nauwelijks terug van hun jaarlange (!) huwelijksreis krijgt markies Aristide een telegram van zijn oude vlam Tangolita die hem beveelt haar op het Ball im Savoy te ontmoeten. Aristides echtgenote Madeleine ruikt echter onraad, volgt hem onder een valse identiteit naar het bal en neemt wraak. Want wat zou zij tenslotte niet mogen, wat hij wel mag?

Een operette dus over vrouwenemancipatie, want op het Ball im Savoy treffen we naast Madeleine die haar man met gelijke munt terugbetaalt en de ongetrouwde danseres Tangolita die de wereld overvliegt en haar oude minnaar per telegram gebiedt, ook nog Daisy Parker die succesvol componeert onder mannelijk pseudoniem.

De Duitse regisseur Felix Seiler was al in 2018 in het Theater am Domhof van Osnabrück verantwoordelijk voor de regie van Abrahams ‘Die Blume von Hawaii’ en hij toont in ‘Ball im Savoy’ zijn theater- en operettetalent. Vasthoudend aan de originele dialogen en geestigheden van Grünwald en Löhner-Beda vertelt Seiler het verhaal duidelijk middels een sterke personenregie. We krijgen het open einde van Abraham en niet een kunstmatig verzonnen happy end zoals in Mönchengladbach. Het decorontwerp van Hartmut Schörghofer beperkt zich tot het essentiële en de kostuums van Linda Schnabel met veel zwart en pastel doen soms denken aan de Rocky Horror Show. De choreografie van Bart de Clercq had wat meer kunnen sprankelen.

‘Ball im Savoy’ wordt zonder coupures gespeeld en muzikaal zo eersteklas dat de operette een feest is voor de bezoeker. Het ensemble is compleet Duits en “geeft zijn hart en zichzelf eraan”. De sopraan Susann Vent-Wunderlich – sinds 2012 in Osnabrück – zong in 2017 in de operette ‘Die Zirkusprinzessin’ en is een schitterende Madeleine. Zij vertolkt de chansons en walsen met prachtig volle sopraan en gaat de lastige noten van de partij – inclusief hoge A’s – niet uit de weg. In de derde akte zingt zij als extra nog het lied “In meinen weißen Armen” dat Abraham voor de Hongaarse, gewijzigde filmversie van ‘Ball im Savoy’ van 1935 had geschreven.

De musicalzangeres Veronika Hörmann speelt en zingt de foxtrots en slow-foxen van Daisy Darlington opzwepend en de lyrische sopraan Susanna Edelmann – sinds 2023 in Osnabrück – is verleidelijk in de tango van Tangolita in de tweede akte. De baritons Jan Friedrich Eggers – sinds 2011 in Osnabrück – en Hans Gröning – sinds dit jaar in Osnabrück – geven goed portret aan Aristide en diens vriend Mustafa Bey, die na zes  gescheiden huwelijken alles over vrouwen denkt te weten.

Het Osnabrücker Symphonieorchester speelt onder leiding van de Daniel Inbal, in Aken geboren als zoon van de Israëlische dirigent Eliahu Inbal en sinds 2009 1. Kapellmeister in Osnabrück. Inbal liet in ‘Die Zirkusprinzessin’ al horen gevoel voor operette te hebben en zijn lezing van ‘Ball im Savoy’ pulseert, jazzt en danst zich een weg door Abrahams heerlijke sentimenten. In de “bühnenpraktische Rekonstruktion” van de partituur van Abraham door Henning Hagedorn en Matthias Grimmiger is alleen in de finale II en akte III geschoven met de muziek.

‘Ball im Savoy’ maakt indruk door haar frivole levensvreugde en grenzeloze verlangen en het publiek van de zo’n 600 plaatsen tellende, bijna uitverkochte Theater am Domhof was na bijna drie uur – inclusief 1 pauze na de eerste akte – enthousiast. De productie wordt dit seizoen in totaal 15 keer opgevoerd. Ga dat zien!