****
© Nationale Opera van Oekraïne
Sittard, 31 maart 2025

‘Turandot’ uit Oekraïne: machtig, groots en indrukwekkend

De Nationale Opera van Oekraïne uit Odessa toert door Nederland met een productie uit 2013 van de opera ‘Turandot’ van de Italiaanse componist Giacomo Puccini. De voorstelling was ook in 2017 al in Nederland en is nu voor twee uitvoeringen terug in ons land met nieuwe zangers én oude bekenden.

Odessa is de geboortestad van belangrijke zangers als Gerson Sirota (omgekomen tijdens de opstand van 1943 in het Warschau Getto) en Theodore Ritch (in 1943 overleden op weg naar Auschwitz). Odessa is ook de stad van de Nationale Opera van Oekraïne. En ondanks de oorlog in hun land toert het gezelschap dit seizoen door Nederland met drie operaproducties: ‘Il Trovatore’ van Giuseppe Verdi en ‘Madama Butterfly’ en ‘Turandot’ van Giacomo Puccini (1858-1924).

Puccini had begin november 1924 schetsen voor het slotduet van ‘Turandot’ meegenomen naar Brussel, waar hij een behandeling voor keelkanker moest ondergaan. Het verhaal van ‘Turandot’ speelt zich af in China en gaat over de prinses Turandot die heeft gezworen slechts met die man te trouwen die haar drie raadsels kan oplossen. Prins Calaf wordt verliefd op Turandot, weet de raadsels te ontrafelen en ontdooit ten slotte de prinses. Voordat hij de opera kon voltooien, stierf Puccini tijdens zijn behandeling in Brussel aan een hartaanval. De finale van de opera werd uiteindelijk door Franco Alfano voltooid.

Deze Alfano-finale wordt ook gebruikt in de productie van de Nationale Opera van Oekraïne. De enscenering uit 2013 van de Duitse regisseur Christian von Götz vertelt het verhaal helder en het decor van Lena Breksendorff met drie hoge, witte muren doet dienst voor alle drie akten. Daarin is het vooral het lichtontwerp van Vasil Lisicov dat voor de atmosfeer zorgt, ook al biedt de projectie van vredesduiven in deze tijd wel een smartelijke aanblik. Prinses Turandot loopt rond in een glitterjurk, haar vader en keizer Altoum en de ministers Ping, Pang en Pong dragen traditionele Chinese kostuums en het trio Tartaren in ballingschap – Calaf, zijn vader en koning Timur en diens slavin Liù – had schrale kleding.

De sopraan Natalia Lavlenko vertolkte de titelrol van Turandot ook al in 2017 toen het gezelschap uit Odessa in Nederland optrad en zingt de partij nu twee avonden achter elkaar. Net als acht jaar geleden komt haar stem in de openingsaria met intonatieproblemen op gang, maar daarna maakt zij indruk met een vol middenregister, een stralende kopstem en hoge Cs. In deze uitvoering werd haar aria “Del primo pianto” helaas uit de Alfano-finale geschrapt, waardoor haar psychologische transitie van kille prinses naar verliefde vrouw minder overtuigend overkomt.

De tenor Vitaliy Kovalchuk heeft een heerlijke lirico-spinto met een uitstekende top. Hij zong een spectaculaire (alternatieve) hoge C aan het einde van de raadselscène op “argente” in de finale II en zijn aria “Nessun dorma” was werkelijk schitterend. Een fantastische zanger! De sopraan Olena Dolgina is een innemende Liù, maar niet altijd goed verstaanbaar en zo nu en dan is er een tekort aan legato. Aandoenlijk was haar opoffering voor Calaf door zelfmoord te plegen met een haarspeld. De bas Segiy Uzun is een sonore, archaïsche Timur. 

De jonge bariton Illia Larkiv toont zijn grote talent als de Mandarino. Ping, pang en pong zijn acrobatisch en mimisch in de opening van de tweede akte; overigens zong Bogdan Panchenko de rol van Ping ook al in 2017 in Nederland.

Het koor met bebloede handen (!) zong geconcentreerd en nauwkeurig en zette de zang kracht bij met hun choreografie. Dirigent Koval Vasyl was meer gefocust op eenheid dan op contrast en geeft de inzetten goed aan.

“Gravi, enormi ed imponenti”, “machtig, groots en indrukwekkend” zingt het Chinese volk aan het begin van de tweede akte van ‘Turandot’ en zo kan men deze enscenering ook beschrijven. Voor wie van opera houdt vanwege de uitbundige, grandioze uitvoering met veel decibellen is deze productie te genieten.