© DNO
Amsterdam; 3 december 2015

DNO ‘Hänsel und Gretel’ geschikt voor de vuilnisbak

MUZIKAAL

1. Is DNO trouw aan de muziek of zijn er veranderingen?
– De Nationale Opera (DNO) waarschuwt dat de nieuwe productie van ‘Hänsel und Gretel‘ (1893) van Engelbert Humperdinck (1854-1921) ongeschikt is voor kinderen onder de 10 jaar. Het is ridicuul dat een kinderopera die door de componist bedoeld was om in de private familiekring tijdens de kerstviering op te voeren door DNO ongepast wordt gemaakt voor jonge kinderen. De opera wordt integraal gespeeld met een overigens overbodige pauze in het slechts 100 minuten durende werk. ***

2. Zijn de zangers rollendekkend?
– De rollen zijn over het algemeen passend bezet. Lenneke Ruiten klinkt helaas te volwassen voor Gretel en men gelooft haar slechts even bij “Ein Männlein steht im Walde”. Het waren vrouwenstemmen die in de afgelopen eeuw de Knusperhexe vocaal interessant maakten, maar DNO bezet de rol volgens de mode van de laatste decennia met een tenor in travestie. De Britse tenor Peter Hoare is als Knusperhexe dan ook – zoals te verwachten was – vocaal te monochroom. De ster van de avond is de Belgische sopraan Hendrickje van Kerckhove als Sand- en Taumännchen, die eigenlijk met Lenneke Ruiten van rol had moeten ruilen. **

3. Is de dirigent betrokken bij het podium?
– Het contact tussen dirigent Marc Albrecht en het podium is zoals gebruikelijk non-existent. *

4. Vormen de (koor- en) orkestleden onderling en samen een eenheid?
– Het Nederlands Philharmonisch Orkest klinkt nog niet geïnspireerd, maar dat kan nog komen. De kinderen van de Kathedrale Koorschool Utrecht zingen uiteraard vertederend. ***

DRAMATURGISCH
5. Hoe is de esthetiek en functionaliteit van de vormgeving?
– De Nederlandse regisseuse Lotte de Beer vervaardigde reeds een afschuwelijke enscenering van ‘Manon‘ voor Opera Zuid en een nog afschuwelijkere enscenering van ‘La Bohème‘ voor het Grachtenfestival. Haar ‘Hänsel und Gretel’ speelt zich af op een lelijke vuilnisbelt. De personages dragen maskers waardoor zij karakterloos worden. De magie die voor een kinder- en sprookjesopera zo essentieel is, ontbreekt is deze enscenering. *

6. Wordt er een verhaal verteld?
– Lotte de Beer weet de muziek en haar beelden niet te vertalen in een verhaal voor het publiek. De scène van de Knusperhexe is niet spannend, niet inventief en niet eng. *

7. Komt de enscenering overeen met het libretto?
– Anders dan in haar ‘Manon’ en ‘La Bohème’ ziet De Beer af van sterk afwijkende vondsten. ***

8. Hoe is de integratie regie – muziek?
– Het decor is akoestisch rampzalig en de stemmen komen niet door de zaal in. **

ALGEMEEN
9. Is de productie onderscheidend of spraakmakend?
– DNO haalt zich met deze productie de hoon van de gehele operawereld op de hals door de kinder- en sprookjesopera ‘Hänsel und Gretel’ ongeschikt te maken voor kinderen onder de 10 jaar. Dit komt waarschijnlijk, omdat de ouders van Hans en Grietje in deze enscenering zo nodig een nummertje moeten maken. In Hamburg wordt ‘Hänsel und Gretel‘ in de enscenering van wijlen Peter Beauvais al 43 jaren met succes gespeeld en zitten de kinderen gespannen op schoot bij hun ouders de opera te aanschouwen. Maar niet bij DNO met kerst. *

10. Is de productie artistiek innovatief?
–  De enscenering van Lotte de Beer bezit alle clichés van “moderne” producties. Vuilnis in opera is inmiddels verouderd en de nutteloze videoprojectie is afgezaagd. En wie dacht dat gaasdoek obsoleet was, zal onaangenaam verrast worden dat het in deze enscenering voortdurend tussen het publiek en het toneel hangt. Het schept letterlijk en figuurlijk een afstand tussen de bezoeker en het drama. Deze productie van DNO kan na deze serie zelf rechtstreeks in de vuilnisbak. *

11. Is er Nederlandse betrokkenheid bij de productie (zangers, regisseur, ontwerpers, dirigent)?
– Bijna de helft van de rollen zijn door Nederlandse zangers bezet en dat is voor DNO in een niet-Nederlandse opera een unicum. Charlotte Margiono en Thomas Oliemans als de ouders zijn uitstekend. Charlotte Margiono was waarschijnlijk ook een heel interessante Knusperhexe geweest. Uiteraard zijn het decor, de kostuums, het licht en de videoprojectie in buitenlandse handen. ***

12. Hoe is het bezoekersaantal in verhouding tot de zaalcapaciteit?
– Het is knap dat DNO de première bijna uitverkocht heeft gekregen als je bedenkt dat daags voor het première in alle categorieën nog volop kaarten te verkrijgen waren. Maar men vulde de zaal op het laatste moment nog met kaarten voor de helft van de prijs en entreebewijzen voor medewerkers voor 10 euro. Echter, kinderen onder de 10 jaar die gespannen op schoot bij hun ouders de opera aanschouwden ontbraken… ****