© Catherine Ashmore
Eva-Maria Westbroek 24-karaats in gouden ‘La Fanciulla del West’
Voor de laatste enscenering van ‘La Fanciulla del West’ van Giacomo Puccini (1858 – 1924) in Nederland moeten we bijna 25 jaar terug. In het Royal Opera House Covent Garden van Londen wordt inmiddels de negende reeks van de productie uit de jaren zeventig van deze opera opgevoerd. En de toegevoegde waarde van de huidige serie voorstellingen is de meeslepende bijdrage van de Nederlandse sopraan Eva-Maria Westbroek.
‘La Fanciulla del West’ is gebaseerd op het toneelstuk ‘The Girl of the Golden West’ van Belasco. Puccini zag het stuk in New York en de wereldpremière van de opera vond uiteindelijk ook in New York plaats in 1910. De opera speelt ten tijde van de Goud Koorts in Californië rond 1850 en centraal staat de liefde tussen de bandiet Dick Johnson en de ruige vrouw Minnie, die zijn leven redt. De opera is de eerste van Puccini met een happy end.
De personages van ‘La Fanciulla del West’ zijn enigszins van bordkarton, de gebeurtenissen wat melodramatisch en het drama ontvouwt zich langzaam, maar al met al is het een gespannen verhaal met opzwepende muziek. Puccini’s muziek dient het libretto trouw. Ook al mist ‘La Fanciulla del West’ de frisse melodische gulheid van zijn vorige opera’s, de partituur heeft prachtige impressionistische tinten, bevat gevarieerdere harmonieën en is subtiel georkestreerd. De opera vereist een groter orkest dan Puccini tot dan toe had gebruikt en de aria’s zijn korter, minder in aantal en hechter geïntegreerd in de textuur van de compositie als geheel.
Regisseur en kostuum- en lichtontwerper PieroFaggioni komt uit de filmwereld en werd opgeleid door Luchino Visconti en Michelangelo Antonioni. Hij bracht voor het eerst zijn realistische productie van ‘La Fanciulla del West’ naar Covent Garden in 1977 en zijn weelderige ‘Wild West’ enscenering van de opera is tijdloos met name door de schitterende decors van James Bond designer Kenneth Adam, vol whisky, caférumoer, een achterdochtige sheriff en zelfs een noodlottig spelletje poker. Faggioni’s personenregie en kooraanwijzingen zijn daarin uiterst gedetailleerd. Het is verfrissend deze productie te mogen beleven in een tijd, waarin regisseurs juist graag het tegenovergestelde doen van wat de componist voorschrijft.
In de veeleisende rol van Minnie is Eva-Maria Westbroek ronduit meeslepend. Van de onbezoedelde, gelukkige en zorgeloze vrouw aan het begin tot en met de gespannen en vitale verliefde verpersoonlijkt zij elk aspect van Minnie’s complexe persoon overtuigend. Zij beheerst het brede scala van uitdrukkingen zowel in de zachte, onbegeleide momenten als in haar grote uithalen volkomen. Eva-Maria Westbroek is een groots voorbeeld van een acterende zangeres.
Dick Johnson is de meest viriele van alle Puccini tenoren. José Cura is in staat tot de grote uitspattingen en de delicate frasen van de partij en hij is een nonchalante en gereserveerde, zich schuilhoudende bandiet. Maar het is die (ook stimmliche) terughoudendheid, die hem helaas niet geloofwaardig maakt in zijn verliefdheid voor de mooie Minnie. Jack Rance wordt gezongen door Silvano Carroli, die er in 1977 ook al bij was en inmiddels zijn vijfde rentree in deze rol in Covent Garden maakt. Caroli heeft niet meer zijn vroegere, voortreffelijke vocale capaciteiten, maar ervaring en autoriteit overtuigt op het toneel altijd. Verder zijn de bijrollen stuk voor stuk tot in detail uitstekend bezet. Antonio Pappano dirigeert het weelderig spelende orkest van de Royal Opera House Covent Garden vol meeslepende dramatiek en uitgelezen nuances. Hij bouwt de spanning in de tweede akte meesterlijk op.
Helaas worden in deze productie de gedetailleerde annotaties van Puccini over het openen en sluiten van het toneeldoek niet opgevolgd. Dat is jammer, want deze aanwijzingen zouden de spanning van de enscenering zeker nog hebben benadrukt en verhoogd. Bij het applaus aan het einde bleef dit toneeldoek continu open en namen de solisten tegelijkertijd het applaus in ontvangt. Hierdoor werd het publiek helaas de mogelijkheid ontnomen zijn enthousiasme te laten horen voor elk van de solisten afzonderlijk en met name voor de 24-karaats ‘golden girl’ van de avond: Eva-Maria Westbroek.