06-06-2017

Historici en onderzoekers zijn in Nürnberg bijeengekomen voor het congres ‘Hitler.Macht.Oper’. Gesproken is over hoe kunst en politiek elkaar in Nazi Duitsland beïnvloedden en hoe Hitler leerde van opera.

Opvoeringen in het Nürnberger Stadttheater dienden in de tijd van de Nazi’s als staatspropaganda, aldus historicus Daniel Reupke, medewerker bij het DFG-onderzoeksprojekt in Thurnau voor propaganda en muziektheater in Nürnberg. Zo vormde het beeld van de middeleeuwse gemeenschap in ‘Die Meistersinger von Nürnberg’ een artistiek plateau waaraan de Nazi-ideologie zich graag spiegelde.

In vele opzichten kan men vanaf 1934 aantonen hoe zeer zich de ensceneringen en de choreografieën van de rijkspartijdagen van de Nazi’s zich aan de toneelaspecten van Wagner oriënteerden, stelt onderzoeker Hans Rudolf Vaget vast. Volgens hem identificeerde Hitler zelf zich met Wagnerpersonages als de volkstribuun Rienzi, Wotan, de voorspoed brengende Parsifal en de volksleider Hans Sachs.

Zoals de opera’s van Wagner de toeschouwers emotioneel overweldigen kunnen, zo wilde ook Hitler bij zijn politieke massabijeenkomsten het publiek overladen, vult de Stuttgarter Nazi-onderzoeker Wolfram Pyta aan. Vanaf 1932 nam Hitler zelfs toneel- en spraaklessen om dit doel van de massabetogingen te bereiken.

Het congres ‘Hitler.Macht.Oper’ in Nürnberg zal in juni 2018 uitmonden in een tentoonstelling.

Lees in BR Klassik

© Everett Collection