© Jacques Croisier
Stem uit de hemel weerklinkt in idyllisch operaparadijs
In het Noordoosten van België is het kleine operaparadijs Luik, dat iedere operaliefhebber in de Benelux kent. Vele Nederlanders reizen regelmatig af naar deze “Vurige Stad” voor voorstellingen van de Koninklijke Waalse Opera. Haar jongste productie ‘Fra Diavolo’ van Auber is een verrukkelijke voorstelling.
Daniel Auber (1782 – 1871) neemt een belangrijke plaats in de Belgische geschiedenis in. Zijn baanbrekende Grand Opéra ‘La Muette de Portici’ gaf in 1830 de vonk voor de revolutie, die leidde tot de Belgische onafhankelijkheid van Nederland. Tijdens de Belgische première rende het publiek, aangezet door de dove titelrol als metafoor voor de mondgesnoerde menigte, de zaal uit om politie en justitie te bestormen. Auber zelf had slechts als doel muziek te schrijven, die onmiddellijk aansprak. Hij componeerde fonkelende, frisse en vriendelijke melodieën, die licht, geestig en pikant zijn en een elegante schoonheid bezitten. Hij was een meester in contrapunt en zijn ensembles maken daarom vaak meer indruk dan zijn aria’s (getuige het briljante kwintet uit de eerste akte). Zijn muziek blijft echter emotioneel oppervlakkig en krijgt zelden echt vat op diepere of serieuze gevoelens.
Het libretto van Eugene Scribe, die met Auber zo’n 50 opera’s schreef, bezit een vloeiende conversatiestijl. De “oh la la” atmosfeer van de opera is uitermate geschikt voor het intieme theater van Luik, dat ‘Fra Diavolo’ in co-productie brengt met de Opéra Comique van Parijs. De directeur van de Opéra Comique Jérôme Deschamps is tevens de regisseur van deze productie. Zijn enscenering is verfrissend en haalt het idyllische in het stuk naar voren in een bescheiden decor. Hij laat de zangers doen waar ze goed in zijn en ze zingen en acteren naar het publiek.
De rol van Zerline wordt gezongen door de Koreaanse coloratuursopraan Sumi Jo, die ooit ontdekt werd door dirigent Herbert von Karajan en door hem “de stem uit de hemel” genoemd werd. De afgelopen jaren zong Sumi Jo in België in geënsceneerde opvoeringen van ‘I Puritani’, ‘La Sonnambula’ en ‘Die Zauberflöte’ en deze rol van Zerline zong zij al in 1992 in de Scala van Milaan naast Giuseppe Sabbatini (met diens schitterende messa di voce op de hoge C). Als Zerline maakt Sumi Jo haar debuut in Luik. Gracieus speelt zij in perfect Frans de herbergiersdochter, terwijl zij serveert en schoonmaakt op hoge hakken. Ze lijkt werkelijk dertig jaar jonger, danst zelfs in haar aria en tijdens de ovatie van het publiek zond ze handkussen naar de zaal. Zij zingt de partij nog eleganter en virtuozer dan ze eerder dit jaar in Parijs deed en met haar perfecte coloraturen, legato en vloeiende hoge noten demonstreert Sumi Jo dat zij de absolute nummer één van het coloratuurvak is.
Van de twee hoge C tenorpartijen heeft Kenneth Tarver als de romantische Robin Hood titelheld een ronde, open stem en een goede hoogte en coloraturen. Sterke karaktertekeningen zijn er van de komische figuren Lord en Lady met kostelijk Engels accent door Doris Lamprecht en Marc Mololot. Alle zangers zingen verstaanbaar Frans in de fenomenale akoestiek van het theater van Luik inclusief drietalige boventiteling. Dirigent Jean-Claude Malgoire en het Orkest van de Koninklijke Waalse Opera halen de dynamische uitersten uit Aubers subtiele partituur. Zij laten de muziek met lichtheid sprankelen door de pikante ritmen en effectieve syncopen en harmonieën.
Deze ‘Fra Diavolo’ in de Luik is een verrukkelijke voorstelling, maar maakt ook melancholisch als je je realiseert dat deze lyrische zangers nooit in Nederland in dit repertoire te horen zullen zijn zolang Nederlands grootste opera instituut de Stadsschouwburg niet betrekt in zijn programmering. Tot die tijd zullen Nederlanders moeten afreizen naar dit kleine operaparadijs in België.