***** Tadeusz Borowski – Hierheen naar het gas, dames en heren

Het oeuvre van de Poolse schrijver Tadeusz Borowski (1922-1951) behoort tot de meest indrukwekkende literatuur van de twintigste eeuw. Zijn ooggetuigenverhalen en gedichten over de ervaringen in de concentratiekampen tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn uitzonderlijk. Drie Nederlandstalige bundels met verhalen van Borowski – van ieder zo’n 200 pagina’s – waren al verschenen: ‘Stenen wereld’ (1964), ‘Hierheen naar de gaskamer, dames en heren’ (1980) en opnieuw ‘Stenen wereld’ (2005). Nu is een nieuwe uitgave in het Nederlands uitgebracht met maar liefst 472 bladzijden aan verhalen plus gedichten van Borowski. Arnon Grunberg schreef de inleiding bij ‘Hierheen naar de gaskamer, dames en heren’. De vertalingen zijn van Karol Lesman en Charlotte Pothuizen.

Geen van de verhalen over de concentratiekampen zijn zo schokkend als die van Tadeusz Borowski. De Poolse auteur toont zich een unieke analyticus, die het demonische schetst in het feit dat de slachtoffers zelf de gaskamers en crematoria draaiende hielden. Borowski vertelt de verhalen door de ogen van de medeschuldigen, maar wat is medeschuldig als verantwoordelijkheid verschuift? Het is de eenzaamheid die de mensen in zijn verhalen tegenover elkaar plaatst en elke solidariteit ontbreekt. Borowski beschrijft alles met een zeldzame beheerstheid en in zijn verhalen is weinig ruimte voor deugd of zedelijkheid. Schuld was er bij Borowski zelf na de oorlog desalniettemin over het feit dat hij de kampen had overleefd en anderen niet. Hij pleegde in 1951 – een paar dagen na de geboorte van zijn dochter – zelfmoord door zichzelf te vergassen.

Paperback
mei 2022
472 pagina’s
Uitgever Querido
ISBN 9789021433059
€ 23,99

***** Anthon Beeke – Amsterdam. Amsterdam.

Ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van de fotografie ontstond in 1989 bij grafisch ontwerper Anthon Beeke en documentairemaker Henk Raaff het idee een boek samen te stellen uit de talloze foto’s die sinds 1857 van de stad Amsterdam zijn gemaakt. Daarvoor deed destijds leerling kunstgeschiedenis Rik Suermondt een eerste selectie. Bij nader inzien vond echter de uitgever het financiële risico te groot en stierf het project een stille dood. Maar in 2018 ontwikkelde zich het initiatief het boek ‘Amsterdam. Amsterdam.; een beeld van een stad in 150 jaar fotografie’ alsnog uit te brengen ter gelegenheid van het 150-jarig bestaan van het Amsterdamse bedrijf Kampert en Helm Rotaform.

Zo’n 350 prachtige, ontroerende en historische foto’s van Amsterdam van ongeveer 100 fotografen zijn overgebleven. Er werd gekozen voor zeven thema’s: architectuur, water, handel, Amsterdammers, oorlog, tolerantie en straatleven. Iedereen en alles is continu in beroering in de indrukwekkende lay-out van grafisch ontwerper Mariola López Mariño, die de rol overnam van de inmiddels overleden Anthon Beeke. Bij elk hoofdstuk is een tekst over Amsterdam afgedrukt. Daarnaast is er een inleidende verhaal van Raaff, een voorwoord van Geert Mak, essays van Raaff en Suermondt en biografieën van de fotografen. Alle teksten zijn in het Nederlands met Engelse vertaling van Martin Cleaver. ‘Amsterdam. Amsterdam.’ geeft een eigenzinnige blik op de stad. Het is een hartstochtelijke reis door de ziel van Amsterdam en haar bewoners en een meeslepend eerbetoon aan deze bijzondere stad.

Hardcover
juni 2022
385 pagina’s
Uitgeverij Koninklijke Kampert en Helm Rotaform B.V.
ISBN 9789090347479
€ 60,00

**** Tiny Fisscher – Sindbad de zeeman

De Nederlandse schrijfster Tiny Fisscher (1958) heeft meer dan veertig boeken op haar naam staan, zowel voor kinderen, jongeren als volwassenen. Zo hertaalde zij al ‘De kleine prins’, ‘Oliver Twist’ en ‘Reis om de wereld in 80 dagen’. Nu is haar bewerking van ‘Sindbad de zeeman’ verschenen.

De zeven reisverhalen van Sindbad de Zeeman uit ‘Sprookjes van 1001 nacht’ spelen zich af rond het jaar 800 in een Oosterse setting. Tijdens zijn reizen neemt Sindbad de lezer mee naar woeste zeeën en onheilspellende plekken. Daar moet hij aan grote gevaren zien te ontsnappen en weerstaat hij cyclopen, reuzenslangen, vogels en zeemonsters. Onderweg leert Sindbad niet alleen over de wereld om hem heen, maar ook over zichzelf. Zeven illustratoren maakten bij de zeven avonturen betoverende tekeningen.

Hardcover
april 2022
96 pagina’s
Uitgever Volt
ISBN 9789021428673
€ 18,99

**** Juan Carlos Onetti – De dood en het meisje

Juan Carlos Onetti (1909-1994) behoort samen met Borges, Fuentes, García Márquez en Vargas Llosa tot de belangrijkste schrijvers van Latijns-Amerika. Samen met hen is hij één van de meest authentieke schrijvers van de Spaans-Amerikaanse literatuur en zijn oeuvre is één van de meest interessante die die literatuur heeft voortgebracht. Onetti bracht in 1973 op last van de militaire dictatuur van Uruguay drie maanden in de gevangenis door voordat hij in 1975 zijn toevlucht zocht in Madrid, waar hij de rest van zijn leven zou blijven.

In Duitsland verscheen in 2015 het verzameld werk van Onetti, maar daar is Nederland nog niet aan toe. Nu eerst is zijn novelle ‘La muerte y la niña’ uit 1973 uitgebracht in een Nederlandse vertaling van Maarten Steenmeijer als ‘De dood en het meisje’. Gelegen – zoals veel van Onetti’s werken – in de fictieve stad Santa Maria vertelt de roman een reeks gebeurtenissen die het somnolente leven van haar inwoners doen bewegen.

Dokter Díaz Grey oefent al vele jaren zijn beroep uit in de stad, maar zijn volmaakte leven verbergt echter een verontrustend verleden. Hiervan zijn alleen de foto’s van een meisje bewaard gebleven – vanaf haar geboorte tot haar derde – genomen door Grey zelf. Dit verhaal kruist met dat van Augusto Goerdel, de incarnatie van het kwaad. En wie is er uiteindelijk verantwoordelijk voor de dood van Helga Hauser en haar ongeboren kind?

Vanuit de gebeurtenissen verkent Onetti de afgronden van de menselijke persoonlijkheid. In de stad heerst troosteloosheid en niets verzacht. Er is een notie van onschuld en reinheid, maar die wordt omhuld door een gevoel van ondergang en onbeduidendheid met smart, stilte en verdriet. Onetti’s toon is somber en de teksten zijn dikwijls geheimzinnig en meerduidig. De grens tussen fantasieën en feiten is bij Onetti vaag. Een chronologische volgorde van de gesprekken, gebeurtenissen en verhalen is niet exact te construeren en soms is zelfs niet precies duidelijk wie wat vertelt. Een mysterieus en uitdagend werk.

Paperback
februari 2022
88 pagina’s
Uitgeverij Kievenaar
ISBN 9789083046778
€ 18,00

**** Dolores Reyes – Aarde eten

De Argentijnse schrijfster Dolores Reyes (1978) studeerde literatuurwetenschappen aan de universiteit van Buenos Aires en haar debuutroman ‘Cometierra’ uit 2019 is nu door Lisa Thunnissen vertaald onder de titel ‘Aarde eten’. Daarin ontdekt een meisje in een stad in Argentinië dat zij, wanneer ze aarde eet, visioenen krijgt van mensen die op die aarde hebben gelopen. Ze wil die visioenen voor zichzelf houden, maar steeds meer mensen vragen haar hulp. En dan ziet zij in een droom de moord op haar broer…

‘Aarde eten’ is een verhaal over hoop en agressie. Reyes tekent een complexe wereld in een roes tussen droom en realiteit met korte, directe en krachtige zinnen. Een donker en spannend debuut.

Paperback
april 2022
160 pagina’s
Uitgever Wereldbibliotheek
ISBN 9789028450332
€ 19,99