***** Antonio Vivaldi (1678-1741) is één van de meest veelzijdige componisten van de late Italiaanse barok. Van deze Rode Priester uit Venetië namen de Nederlandse sopraan Johannette Zomer en haar eigen ensemble Tulipa Consort in november 2015 hun eerste CD ‘Laudate!’ met religieuze werken op. Het is een prachtige CD geworden. Luister naar het driedelige solomotet ‘Ascende laeta’, waarin Johannette Zomer sprankelt. Uit het oratorium ‘Juditha Triumphans’ zingt zij twee aria’s van Judith. “Vivat in pace” krijgt van de strijkers van het Tulipa Consort fraai ijle klanken en in “Transit aetas” steunt de mandoline op subtiele wijze. Vervolgens het vierdelige solomotet ‘O qui coeli terraeque serenitas’ waarvan Johannette Zomer de tweede aria “Rosa quae moritur” met emotie en schoonheid vertolkt. Daarna zingt de sopraan op lieflijke wijze de aria van Vagaus “Umbrae carae” uit ‘Juditha Triumphans’ ondersteund door de zachte deining van het avondbriesje in de blokfluiten. Tenslotte het tiendelige ‘Laudate pueri’. Luister naar het largo “Sit nomen Domine” vol diepte en pracht en ook naar de melodische contrasten in het allegro “A solis ortu” en het largo “Quis sicut Dominus”. In het afsluitende allegro “Amen” demonstreert de Nederlandse sopraan al haar virtuositeit. Bij Johannette Zomer is emotie en esthetiek gegarandeerd. Het CD-boekje bevat een essay van Clemens Romijn, maar helaas geen teksten van de werken.
Channel Classics CCD 38216 (1CD)

***** De vocale muziek van de Franse componist Benjamin Godard (1849-1895) is spijtig genoeg veronachtzaamd. Godard werd in Parijs geboren en stierf al op 45-jarige leeftijd aan tuberculose in Cannes. De meeste van zijn liederen componeerde hij vóór 1876, waarna Godard zich aan zijn acht opera’s ging wijden. Tussen 8 en 11 november 2015 hebben de Griekse bariton Tassis Christoyannis en de Amerikaanse pianist Jeff Cohen in het Théâtre Saint-Bonnet van Bourges de CD ‘Benjamin Godard; Mélodies’ opgenomen. De 26 liederen hierop waren het resultaat van een strenge selectie uit de 176 liederen van Godard. Godard schreef geen kunstliederen zoals Debussy, Duparc of Fauré; Zijn gevoelige kamerliederen waren bestemd voor de salon. Godard had een voorkeur voor teksten van Victor Hugo, maar gebruikt ook gedichten van Jean de La Fontaine, Théophile Gautier en van hemzelf. Op de CD twee liederen uit opus 7 “Chanson” en “Elle”, die zich – net als alle vroege liederen van Godard – manifesteren door een strofische vorm. De vier liederen uit opus 10 bevatten twee teksten van Hugo (“Dieu, qui sourit et qui donne”, “Guitare”) en twee van Velnac (“Le ménétrier”, “Jacotte”). Luister naar het mooie “Guitare”, dat kan wedijveren met de toonzettingen van het gedicht door Bizet, Massenet, Lalo en Saint-Saëns. Uit opus 11 de twee prachtige toonzetting van “Je ne veux pas d’autres choses” op tekst van Hugo en “Chanson du berger”. Godard maakte voor zijn opus 17 een kleine selectie van zes ‘Fables de La Fontaine’. De liederen hebben kracht en bezitten een vurige begeleiding. Luister naar “La cigale et la fourmi”, dat zich kan meten met de composities van Offenbach, Lecocq, Caplet en Gounod. Van opus 19 is “Te souviens-tu” op eigen tekst van Godard en “Le banc de pierre” op tekst van Gautier. Het zijn prachtig elegante liederen. De uitgave bevat alle zes mélodies uit ‘Nouvelles Chansons du vieux temps’, opus 24. Elk lied is op een tekst van een andere dichter. Luister naar het mooie “Menuet”, in de stijl van de gavottes en pavanes van de Derde Franse Republiek. Het gevoelige “Les adieux du berger” is een fragment uit ‘Paroles’, opus 29. Verder op de uitgave nog drie latere liederen. Het niemendalletje “Printemps”, opus 113, “L’Invitation au voyage”, opus 114 – dat de “douceur” benadrukt en niet zozeer de melancholie en pijn van de eerdere versie van Duparc bezit – en tenslotte “Message”, uit opus 147, dat qua tederheid kan bestaan naast de bewerking van Reynaldo Hahn. Tassis Christoyannis heeft een zeer aangename bariton en een uitstekende uitspraak van het Frans. Jeff Cohen is een prima partner die luistert, volgt en stuwt. Helaas staan de liederen in willekeurige volgorde op de CD verspreid, terwijl een chronologische opeenvolging meer verhelderend zou zijn geweest. Het CD-boekje bevat een aardig essay van Emmanuel Pélaprat, dat helaas nauwelijks ingaat op de individuele liederen. Het boekje bevat wel de volledige liedteksten. Een fraai eerbetoon aan een vergeten componist!
Aparte AP123 (1CD)

***** Dit jaar brengt het label Warner Classics ter gelegenheid van de honderdste geboortedag van de Argentijnse componist Alberto Ginastera (1916-1983) de CD ‘Ginastera; The Vocal Album’ uit. Met drie werken wordt de vocale zijde van diens composities belicht. De korte ‘Cinco Canciones Populares Argentinas’ voor zang en piano uit 1943 tonen de beginperiode van Ginastera met het gebruik van Argentijnse folklore. Simon Cohen orkestreerde de liederen in opdracht van de dirigente van deze opname Gisèle Ben-Dor en de Puerto Ricaans-Amerikaanse sopraan Ana María Martínez nam de liederen in 2002 in California op. Luister naar haar beeldschone vertolking van het wiegenlied “Arrorró”. Verder op deze CD nooit eerder opgenomen fragmenten van ruim een kwartier uit ‘Don Rodrigo’. De opera beleefde zijn wereldpremière op 24 juli 1964 in het Teatro Colón van Buenos Aires en de jonge tenor Plácido Domingo maakte in 1966 als Rodrigo bij de New York City Opera zijn doorbraak tijdens de Amerikaanse première. Er bestaat nog een geluidsopname van de uitvoering van 17 februari 1966. De fragmenten op de studio-CD werden tussen 2008 en 2014 opgenomen in Los Angeles, Londen en New York. ‘Don Rodrigo’ is een spannende opera met boeiende muziek. Luister naar het duet uit de tweede akte van Rodrigo en Florinda – de Argentijnse sopraan Virginia Tola – inclusief de voor Domingo uitdagende hoge C. Ginastera’s cantata ‘Milena’ ging op 16 april 1973 in Denver in première. Phyllis Curtin zong de sopraanpartij en het Denver Symphony Orchestra stond onder leiding van Brian Priestman. De tekst van ‘Milena’ is van de componist zelf en gebaseerd op ‘Briefe an Milena’ van Kafka. Het is de muziek van een vrouw die in haar eenzaamheid de brieven van haar overleden minnaar leest. Virginia Tola nam de cantata in 2008 in New York op. Hoor het neo-expressionisme naar voren komen in de nieuwe en verschillende geluiden en het gebruik van elektronische muziek. De muziek van Ginastera is bij de Uruguayaanse dirigente Gisèle Ben-Dor en de Santa Barbara Symphony in gepassioneerde handen. Het CD-boekje bevat een essay van de dirigente plus alle teksten en voor ‘Milena’ werd in het CD-boekje de originele tekst van Kafka afgedrukt.
Warner Classics 0825646868308 (1CD)

*** De opera ‘The Perfect American’ van de Amerikaanse componist Philip Glass (1937) beleefde zijn wereldpremière op 22 januari 2013 in het Teatro Real van Madrid. Het libretto is van Rudy Wurlitzer en gebaseerd op het controversiële boek ‘Der König von Amerika’ uit 2001 van Peter Stephan Jungk. Het boek beeldt zich de laatste drie maanden uit het leven van Walt Disney in volgens de verhalen van de fictieve tekenaar Wilhelm Dantine, die tien jaren voor Disney had gewerkt voordat hij werd ontslagen. In februari 2013 werden in het Teatro Real opnamen gemaakt van uitvoeringen van ‘The Perfect American’ en hiervan is een registratie op CD uitgebracht. De opera beschrijft in twee akten de schepper van Mickey Mouse, die zich vanuit zijn ziekenhuisbed zijn verleden herinnert. De eerste akte laat een megalomane Walt Disney zien, die zichzelf vergelijkt met Lincoln. Echter, Disney toont zich geen voorstander van gelijke rechten, maar zelfs een racist. In de tweede akte wordt Disney tevens neergezet als een anticommunist. ‘The Perfect American’ geeft geen portret of documentaire, maar een reis door de ogen van een kunstenaar die zijn leven gaf aan een wereld zonder dood en nu zijn eigen sterfelijkheid onder ogen moet zien. De opera ontvouwt zich gefragmenteerd als een serie beelden van Disney en men springt van de ene tijd en/of plaats naar de andere. Het libretto van de opera is echter zwak. Niet alleen het scenario is gammel, maar ook de tekst bestaat uit uitdrukkingsloze clichés. De muziek van Glass is zoals altijd stuwend en bezit charme. De orkestrale variatie en kleuren zijn indrukwekkend met name – zoals vaak bij Glass – in het slagwerk met diverse polyritmen. Maar de vocale partijen zijn luchtledig. Zij komen niet van de grond en zwerven en kronkelen. De bas-bariton van Christopher Purves is krachtig en helder in de titelrol en de tenor Donald Kaasch geeft uitstekend karakter aan de gefrustreerde ontslagen Dantine. De bas-bariton David Pittsinger is een nuchtere broer Roy en de veteraan sopraan Marie McLaughlin zingt Disney’s echtgenote Lillian met scherpe toon. Dirigent Dennis Russell Davies is zoals altijd een goed pleitbezorger voor de muziek van Glass en de beide orkesten en grote koren musiceren intens. Maar ‘The Perfect American’ is als 26ste compositie voor muziektheater van Glass niet zijn sterkte werk.
Orange Mountain Music OMM 0102 (2CDs)

*** De Duitse bariton Benjamin Appl werd vorig jaar door de Londense Wigmore Hall benoemd tot Emerging Artist en door de BBC opgenomen in het project New Generation Artist. Voor zijn nieuwe CD nam hij tussen 6 en 9 juli 2015 in de Music Room, Champs Hill, West Sussex een oorspronkelijk en scherpzinnig programma op met liederen op teksten van Heinrich Heine. Deze CD met de titel ‘Stunden, Tage, Ewigkeiten’ bevat liederen van zes componisten. Twee teksten zijn geïncludeerd met muziek van meerdere componisten: “Gruss” op muziek van Edvard Grieg en Felix Mendelssohn en “Du bist wie eine Blume” op muziek van Anton Rubinstein en Robert Schumann. Daarnaast zijn er nog de overige vijf liederen uit ‘6 Lieder von Heine’ van Anton Rubinstein, vier liederen uit ‘Schwanengesang’ van Franz Schubert, “Neue Liebe” en “Auf Flügeln des Gesanges” van Felix Mendelssohn, “Schwanenlied” en “Warum sind denn die Rosen so blass” van diens zuster Fanny Hensel en van Schumann “Belsazar” en het integrale ‘Dichterliebe’. Benjamin Appl is een pupil van Dietrich Fischer-Dieskau – tot diens overlijden in 2012 – en dat laat zich horen. De hoogte is vaak breed, soms schreeuwerig en verliest aan resonansen. Maar hij zingt met een mooie, slanke, lyrische en beweeglijke bariton en heeft een prima dictie, goed tekstbegrip en fraai inlevingsvermogen. Niet elk lied is echter geslaagd. Zo mist “Die Stadt” nog mysterie, ook al begeleidt de Zuid-Afrikaanse pianist James Baillieu met duister pedaal. En “Ich will meine Seele tauchen” is ronduit saai en “Ich grolle” heeft niet de onderdrukte woede of ironie van de teleurstelling. Een aardig solo-album van een veelbelovende bariton met boeiende momenten.
Champs Hill Records CHRCD112 (1CD)

*** De Engelse bas-bariton James Rutherford maakte grote faam als Wagnerbariton bij de Bayreuther Festspiele, de Wiener Staatsoper, de Deutsche Oper Berlin en is nu als vast ensemblelid in Frankfurt. Zijn CD ‘‘James Rutherford sings Wagner’ voor het label BIS was Opera Nederland CD van de maand april 2014. Nu heeft Rutherford voor hetzelfde label ‘Schwanengesang’ van Franz Schubert (1797-1828) opgenomen. In januari 2015 stond hij met de Amerikaanse pianist Eugene Asti in Potton Hall, Saxmundham, Suffolk, voor de registratie van deze laatste groep liederen van Schubert. De Oostenrijkse componist schreef alle 14 in het jaar van zijn dood. De uitvoering van Rutherford laat echter te wensen over. Een goede Sachs en Holländer blijkt niet overal het beste vertrekpunt voor deze liederen. De bas-bariton is in de laagte sonoor, in het midden fluweel en in de hoogte zeker. Maar het openingslied “Liebesbotschaft” is nogal kortaf en mist lijnen, “Kriegers Ahnung” begint indrukwekkend met een donkere toon, maar klinkt al snel ouwelijk en “Ständchen” is te plechtig en mist de ondeugendheid en verleiding. En zo kan men nog even doorgaan. De CD wordt aangevuld met “Die Forelle”, “Auf der Bruck”, “Gruppe aus dem Tartarus” en een stijve vertolking van “An die Musik”. Eugene Asti laat met zijn bruisende pianospel in “Die Forelle” de ruisende beek heerlijk drijven en hij stuwt overal de zanglijnen voortreffelijk.
BIS-2180 (1CD)