november 2011

***** Het territorium van het baritonrepertoire behoorde in de jaren zeventig van de vorige eeuw toe aan de vier grote zangers Piero Cappuccilli, Renato Bruson, Sherill Milnes en Cornell MacNeil. De bariton Giorgio Zancanaro had te midden van deze krachtpatsers een goede carrière. Zancanaro werd geboren in Verona en maakte zijn debuut als Riccardo in ‘I Puritani’ van Bellini in het Teatro Muovo van Milaan. Met zijn natuurlijke en egale geluid en elegante stijl en expressie had hij iets sober nobels en intiems. In de serie ‘Il Mito dell’Opera’ heeft Bongiovanni een verzamel CD uitgebracht, waarop Zancanaro opera-aria’s zingt. De CD omvat zijn grootste rollen in het belcanto, verismo en het dramatische Verdi repertoire. Luister naar zijn perfecte legato, elegante mezzoforte, egale klank en solide laagte in het belcanto, zoals in ‘I Puritani’ en ‘La Favorita’ en als Enrico in ‘Lucia di Lammermoor’, de rol die hem aan de Scala bracht. Luister ook naar zijn emotionele, opwindende, maar nooit onbeheerste vertolking van het Verdi repertoire, zoals in ‘Il Trovatore’ (de opera waarmee zijn internationale carrière in 1977 in Hamburg begon), ‘Un Ballo in Maschera’ (de opera die hij in 1977 in Wenen en in 1982 in de Met zong) en ‘La Forza del Destino’ (de opera die hij onder leiding van Riccardo Muti voor de CD opnam). In het verismo is Zancanaro meer gematigd. Luister naar de soberheid en de heldere laagte van ‘Andrea Chenier’ (de opera die hij onder andere in Verona en Covent Garden zong) of de donker getinte aria “Nulla silenzio” uit ‘Il Tabarro’ en als Scarpia in ‘Tosca’ verheft hij niet één keer zijn stem. De live-fragmenten zijn tussen 1978 en 1991 opgenomen en presenteren het opwindende geluid van Zancanaro in al zijn glorie. In het CD boekje is – zoals altijd bij Bongiovanni – een liefdevol essay afgedrukt, maar er worden geen plaatsen en data bij de opnamen vermeld. (Bongiovanni GB 1222-2)

***** 2011 is het 200ste geboortejaar van de componist Franz Liszt. De Duitse sopraan Diana Damrau nam daarom in augustus 2011 met pianist Helmut Deutsch voor het label Virgin een CD met liederen van Liszt op. Diana Damrau ontwikkelt zich steeds meer tot een volle lyrische sopraan en is daarmee goed opgewassen tegen de veeleisende liederen. Luister naar haar dramatiek in “Es war ein König in Thule”, de Wagneriaanse, klagende harmonieën in “Über allen Gipfeln ist Ruh” en haar ingetogen “Der du von dem Himmel bist”. Helaas dissoneren de drie Italiaanse liederen ‘Tre sonetti del Petraca’ op deze CD temidden van de Duitstalige liederen. Waar haar Duitse uitspraak zo helder en verstaanbaar is, is zij hier wollig, omfloerst en te “abgedunkelt”. Interessant op deze CD de twee versies van “Freudvoll und leidvoll”. Luister ook naar haar subtiel gezongen “Bist du!”, het eenvoudig gehouden “Es mus sein Wunderbares sein” en natuurlijk het melodieuze “O lieb’, so lang du lieben kannst”, dat Diana Damrau vol liefde en roeping brengt. Er is een goede balans tussen de stem en de piano. Diana Damrau zingt de liederen prachtig en je zou bijna de fenomenale opname van Brigitte Fassbaender op Decca vergeten. Helmut Deutsch begeleidt met virtuoze sterkte, maar evenaart niet de weelde van Jean-Yves Thibaudet op de genoemde Decca opname. (Virgin Classics 50999 0709282 4)

***** Tien jaar na de première van zijn opera ‘Roméo et Juliette’ in 1867 wilde Charles Gounod (1818 – 1893) het verhaal over de liefde tussen de 40-jarige theoloog Pierre Abelard en de 18-jarige Eloise uit de 12e eeuw gebruiken als libretto voor een opera. Gounod liet echter de partituur van ‘Maître Pierre’ liggen en de opera werd uiteindelijk in drie akten voltooid door Saint-Saëns. De eerste uitvoering van de opera was pas in 1951 in Parijs en de radio-uitzending hiervan is nu voor het eerst op CD verschenen bij het label Malibran. ‘Maître Pierre’ is een uiting van de late creatieve periode van Gounod vol lyriek – geïnspireerd door de ideale liefde – gecombineerd met Grand Opéra. De sopraan Geori Boué is hier een prachtig lyrische Héloïse. Vol bewondering voor Abelard zingt zij de aria “O Maître, j’aime ta science” in de eerste akte en emotioneel met gebroken hart de aria “A la nuit du tombeau” in het laatste tableau. De tenor Henri Le Clézio zingt de rol van Pierre Abélard prachtig meditatief in zijn conflict tussen geloof en reden in de eerste akte en strijdlustig verdedigend in de grootse arioso van het tweede tableau “Ainsi voilà le but”. De bariton Michel Roux is een strenge Frère Bernard de Clairvaux, ook al zou hier een bas beter hebben gepast. Als bonus het “Judex” uit Gounods ‘Mors et Vita’ en het “Ave Maria” van Bach in een bewerking van Gounod gezongen door Carlo Ciabrini. Verder bevat de tweede CD de belangrijkste fragmenten uit de – voor Gounod ongebruikelijk – komische opera ‘Le Médecin Malgré Lui’. Deze uitvoering werd opgenomen in Parijs en uitgezonden door de radio in 1959. De bariton Louis Musy zingt de houtbewerker anex dokter Sganarelle, de mezzosopraan Freda Betti is fantastisch als zijn bestraffende vrouw Martine en de lyrische tenor Michel Cadiou is Lucindes geliefde Léandre. Luister naar het schitterende sextet “Eh bien, charmante demoiselle”. De lichtheid van deze komedie biedt een goed contrast met de andere werken op deze dubbel CD. Een waardevolle uitgave! (Malibran CDRG 193)

***** De CD markt wordt overspoeld met Engelse artsongs. De countertenor Bejun Mehta heeft in september 2010 in Berlijn het programma ‘Down by the Salley Gardens’ met Engelse liederen in de studio opgenomen voor het label Harmonia Mundi. De hoofdmoot van CD wordt gevormd door zes liederen van Quilter. Het hoogtepunt hiervan is het door Mehta levendig en dubbelzinnig gezongen “Hey, ho the wind and the rain”. Mooi ook de drie Schubert-achtige liederen van Howells. “Little Boy Lost” brengt Mehta met gepaste onzekerheid. Verder drie vroege liederen van Vaughan Williams met een door Mehta eenvoudig, teder en lyrisch gezongen “Bright is the ring of words”. Eveneens zijn er drie liederen van Finzi, die hij uiterst expressief zingt. Ook zijn er drie liederen van Purcell in bewerkingen van Britten en Tippett en enkele liederen van Gurney, Warlock en Hely-Hutchinson. Opvallend de ongrijpbare sfeer van het lied “The Horseman” van Berkeley en het sombere en extroverte “La Belle Dame Sans Merci” van Stanford. De liederen op de CD zijn niet per componist gegroepeerd, maar door elkaar gehutseld, waardoor de stijlverschillen tussen de componisten minder duidelijk worden. De CD bevat een essay over de liederen, waarin ook de stijlverschillen niet erg verhelderd worden. Pianist Helmut Deutsch – onder andere begeleider van Ian Bostridge en Gerald Finley – toont zich een specialist in het Engelse repertoire. (Harmonia Mundi HMC 902093)