© Jasper van den Elshout
‘s-Hertogenbosch, 19 december 2015

Helen Donath viert verrukkelijk jubileumfeestje bij IVC

De sopraan Helen Donath zong in alle belangrijke operahuizen van de wereld. Onlangs werd zij 75 jaar en haar verjaardag én haar gouden huwelijk viert zij onder andere met een uitverkocht concert in de Toonzaal van ’s-Hertogenbosch. Begeleid door haar echtgenoot, pianist en dirigent Klaus Donath neemt de sopraan op innemende wijze het publiek mee langs haar rijke en lange carrière.

Je zou verwachten dat het Concertgebouw van Amsterdam de beroemde sopraan Helen Donath had weten te engageren voor haar jubileumconcert in Nederland, maar de eer ging naar de directeur van het Internationaal Vocalisten Concours Annett Andriesen, die de Amerikaans-Duitse sopraan naar de uitverkochte Toonzaal van ’s-Hertogenbosch wist te halen.

De Toonzaal van ’s-Hertogenbosch is de historische synagoge in het hartje van ‘s-Hertogenbosch. De synagoge werd in 1826 in gebruik genomen op Rosh ha-Shanah en bleef tijdens de Tweede Wereldoorlog grotendeels intact. In 1999 werd het pand in gebruik genomen als concertzaal, vanaf 2005 onder de naam Muziekcentrum De Toonzaal.

De Toonzaal biedt een intieme atmosfeer voor de betoverende zangeres Helen Donath. Zij werd geboren in Corpus Christi in Texas en een indruk van haar kindertijd geeft zij tijdens haar verjaardagsconcert met het “Wiegenlied” van Brahms en de “Indian Love Call” van de film ‘Rose Marie’ uit 1936 met Jeanette MacDonald.

Vervolgens studeerde zij aan het Del Mar College in New York en in 1961 werd zij aangenomen in de Operastudio van Keulen. Met haar auditie-aria van toen “Tu che di gel sei cinta” uit de derde akte van ‘Turandot’ van Puccini laat zij alle hartstocht en empathie horen die haar zo kenmerkte op het operatoneel.

Daarna werd Helen Donath ensemblelid bij de Staatsoper Hannover. Tijdens de repetitie van ‘Carmen’ op 19 september 1963 leerde zij de pianist en Kapellmeister van de Staatsopera Klaus Donath kennen. Zij zouden trouwen op haar verjaardag 10 juli 1965 en Helen Donath bleef in Hannover tot 1968. Als herinnering aan deze gebeurtenis zingt de sopraan in Den Bosch de aria van Micaëla “Je dis que rien ne m’épouvante” met het stamina en charisma van een zangeres in de volle kracht van haar kunnen. Veel jongere zangeressen zouden hier jaloers op zijn!

Vervolgens bracht haar carrière haar naar alle belangrijke operahuizen van de wereld en zong zij in de Scala van Milaan, de Wiener Staatsoper, het Royal Opera House in Londen, de Metropolitan Opera van New York, de Salzburger Festspiele, etc. Maar hierbij staat de bescheiden zangeres tijdens het concert in Den Bosch niet lang stil en zij laat horen dat zij na deze omvangrijke carrière ook niet stil zit. Nog in Essen in 2006 zong zij de rol van Zerlina in ‘Don Giovanni’ in de bekroonde enscenering van de Noorse regisseur Stephan Herheim en met haar betoverende vertolking van de aria “Vedrai, carino“ hieruit laat Helen Donath – met een knipoog naar haar echtgenoot aan de piano – horen dat haar stem nog altijd haar jeugdige glans heeft bewaard.

Een bijzonder hoogtepunt in de carrière van Helen Donath was haar optreden als de Marschallin in ‘Der Rosenkavalier’ van Richard Strauss in 2000 in Detroit. Artistiek directeur David DiChiera van de Michigan Opera Theatre engageerde Klaus Donath voor de muzikale leiding en hun zoon Alexander had de regie in handen. Als herinnering hieraan zingt Helen Donath de geestige compositie van David DiChiera “I, Being born a Woman and Distressed” uit ‘Four Sonnets’ op tekst van Edna St. Vincent Millay.

Een uiting van haar vertellende talenten als liedzangeres geeft Helen Donath met “Der Seufzer” uit ‘Lieder nach Gedichten von Christian Morgenstern’ van componist Sebastian Peschko. Haar veelzijdigheid laat zij horen met een opwindende vertolking “Meine Lippen, sie küssen so heiß” uit de operette ‘Giuditta’ van Franz Lehár en tot slot toont zij haar grote taalgevoeligheid met een opwindende vertolking van de tango “Balada para un loco” van Ástor Piazzolla in haar volle borstregister. Haar Spaans is dan de vijfde taal van deze avond.

Bescheidenheid, betovering, charisma, empathie, hartstocht, stamina, taalgevoeligheid en veelzijdigheid zijn de ingrediënten van de indrukwekkende carrière van Helen Donath en komen tot uiting in dit verrukkelijke concert. Op charmante wijze vertelt zij de fragmenten aan elkaar en na het kerstlied “Cantique de Noël” van Adolphe Adam besluit het echtpaar het concert zoals het begon, met het “Wiegenlied” van Brahms.