***** Jake Heggie is één van de prominente Amerikaanse componisten van onze tijd en heeft inmiddels beduidende opera’s en onderhoudende liederen geschreven. Van Jake Heggie nam de Oostenrijkse mezzosopraan Angelika Kirchschlager tussen 5 en 8 januari 2015 in Lisztzentrum Raiding in Oostenrijk 19 liederen op voor haar nieuwe CD ‘The moon’s a gong, hung in the wild’. Hierop opent zij met drie van de vijf liederen van de cyclus ‘Statuesque’, die Heggie in 2005 componeerde voor de mezzosopraan Joyce Castle. De liederen beschrijven ieder een standbeeld dat tot leven komt. Luister naar het geestige “Picasso: Head of a Woman, 1932” waarin Kirchschlager met baritonaal timbre Picasso imiteert en “Winged Victory: We’re Through”, waarin het standbeeld in woede ontsteekt omdat passerende bezoekers haar geen vragen stellen. Ook op deze CD de integrale ‘Songs to the Moon’, die Heggie in 1998 schreef voor Frederica von Stade. Het bestaat uit acht kleine sprookjes, waarin ieder personage een persoonlijke en vaak humoristische kijk op de maan geeft. Luister bijvoorbeeld naar de nostalgische proloog “Once More? To Gloriana”, het jazzy “Euclid”, het geestige “The Haughty Snail King” en het geheimzinnige “What the Gray-Winged Fairy Said”. Van de zeven liederen van ‘Winter Roses’ – gecomponeerd in 2004 voor opnieuw Frederica von Stade – zingt Kirchschlager alleen “Looking West – Sweet Light”. Interessant ook zijn de drie liederen uit ‘The Breaking Waves’ – die Heggie componeerde voor Joyce DiDonato op teksten van Sister Helen Prejean – die hier voor het eerst op CD verschijnen. Daarna twee van de drie ‘Folk Songs’ die Heggie in 1995 schreef voor Frederica von Stade en als toegiften Heggie’s bewerking van “Danny Boy” uit 1999 en het lied “White in the Moon” uit 1990. De liederen van Heggie brengen de teksten schitterend tot leven en vertellen hun verhaal met grote uitdrukkingskracht. De muziek is vaak boeiend, soms excentriek en de begeleiding altijd transparant. Het is te horen dat Angelika Kirchschlager al een lange en intensieve carrière achter de rug heeft en haar communicatieve kracht is ideaal voor het succesvol overleveren van de gevarieerde en veeleisende liederen. Haar Engels is niet idiomatisch, maar voldoende en verstaanbaar. De Nederlandse pianist Maurice Lammerts van Bueren speelde al diverse premières van werken van Heggie en met zijn energetische spel, muzikaliteit en schitterende techniek kruipt hij in de liederen en brengt ze tot leven. Een belangrijke bijdrage aan de discografie van Jake Heggie!
Avie AV 2349 (1CD)

***** De Russische componist Rodion Shchedrin (1932) schreef al meerdere opera’s en speciaal voor de 60ste verjaardag van de dirigent Valery Gergiev componeerde hij zijn opera ‘The Left-Hander’. De komedie ging in juli 2013 in de Mariinsky Opera van St Petersburg in première en de opvoeringen op 27 en 28 juli 2013 werden opgenomen voor de CD uitgave van de opera door het eigen label van het Mariinsky Theater. ‘The Left-Hander’ is een komedie gebaseerd op een satirisch verhaal van Nikolai Leskov uit 1881. Hierin bewondert de Russische Tsar Nicholas een opwindbare stalen Vlo van Engelse makelij en is besloten dit fabricaat te overtreffen. De Vlo wordt vervolgens gemodificeerd tot een onwaarneembare Vlo door De Linkshandige en deze knutselaar krijgt daarna de opdracht het naar Engeland te sturen. Daar waardeert de scherpziende Prinses Charlotte zijn fabricaat zozeer dat zij hem proberen over te halen te blijven, maar De Linkshandige bedankt vanwege heimwee en wanneer hij de Engelsen aanschouwt bij het schoonmaken van hun geweren. Op het schip terug naar Rusland wordt De Linkshandige dronken door een weddenschap, waarna hij in St. Petersburg in het ziekenhuis belandt en overlijdt. ‘The Left-Hander’ is een humoristische verkenning van de relatie tussen Rusland en het Westen. De muziek van Shchedrin is surrealistisch met verwijzingen naar Stravinsky en Shostakovich (‘De Neus’). Opvallend de rijke en gevarieerde orkestratie, de terugkerende thema’s in de muziek als plaatsbepaling, parodieën en vervorming van bestaande muziek en de fraaie timing van het drama. Het bonte gezelschap van levendig en kleurrijke personages wordt door de zangers van de wereldpremière markant gezongen. De karaktertenor Andrei Popov geeft indrukwekkend gestalte aan de onwennige Linkshandige, die uit zijn vertrouwde omgeving wordt weggehaald. De bas-bariton Edward Tsanga is een sonore, oude Ataman Platov en de bariton Vladimir Moroz zingt innemend de Tsaren Nicholas en Alexander. De coloratuursopraan Kristina Aliewa zingt de versieringen van de Vlo strak en krijgt voortdurend applaus na haar momenten. De mezzo Maria Maksakova is een lekker opgewonden Prinses Charlotte. Dirigent Valery Gergiev geeft met het Mariinsky orkest en koor een enthousiaste lezing van zijn verjaardagscadeau. De opname is levendig en het CD-boekje uitstekend maar zonder synopsis. Voor liefhebbers van de Russische, surrealistische, donkere en komische opera’s.
Mariinsky SACD MAR0554 (2CDs)

**** Bijna veertig jaren geleden leidde Gustav Leonhardt een uitvoering van de ballet héroïque ‘Zaïs’ van Jean-Philippe Rameau (1683-1764) vanuit de Sint Anna Kerk te Brugge. Het Franse label Stil bracht in 1978 een grammofoonplaat uit van een WDR radio-uitzending van deze opvoering, waarin gezongen werd door Max van Egmond, Marjanne Kweksilber en René Jacobs (!). Deze unieke uitgave is allang niet meer verkrijgbaar en nooit op CD uitgebracht. Derhalve wordt een nieuwe registratie van ‘Zaïs’ met gejuich begroet. Dirigent en klavecimbelist Christophe Rousset bracht het werk op 15 november 2014 al naar Amsterdam en nam ‘Zaïs’ daarna tussen 16 en 18 november 2014 in de L’Opéra Royal du Château de Versailles voor het label Aparte – na eerdere opnamen van drie opera’s van Lully voor dat label – op. ‘Zaïs’ is één van de bijna dertig opera’s van Rameau en ging op 29 februari 1748 in Parijs in première. Het stijl is “ouderwets” barok, soms overdadig en niet heel melodieus of expressief. Maar de opera bevat prachtige elegante, diverse en krachtige muziek, zoals de bekende ouverture, uitzonderlijk voor die tijd openend met stotterende ritmen van de tambour voilé. Het dekmantel voor deze muziek is een dun scenario over koning Zaïs die door Amour opgedragen wordt om zijn geliefde Zélidie te testen. Met dit verhaal exploreert ‘Zaïs’ enkele interessante filosofische, morele en ethische kwesties en worden vragen gesteld over sociale rangen, trouw en mogelijk machtsmisbruik. De titelrol in de nieuwe opname wordt gezongen door de Duitse tenor Julian Prégardien, die helaas de vergelijking met John Elwes (Zaïs op eerdergenoemde opname) niet kan doorstaan. Het Frans van Prégardien is goed, maar in de hoogte is zijn stem wel erg breed voor dit repertoire en verliest hij resonansen. Hij wordt omringd door Franse zangers. De sopraan Sandrine Piau klinkt puur en aantrekkelijk, maar ook standvastig als Zélidie. De bariton Benoît Arnould is een overtuigende aanstichter Cindor en de Marokkaans-Franse sopraan Hasnaa Bennani is een warme Amour. Christophe Rousset kiest zoals altijd voor zijn Les Talens Lyriques straffe tempi en het klinkt puntig, maar komt soms aan temperament tekort. De prachtige uitgave bevat een trackindeling, synopsis, een essay dat niet uitgebreid ingaat op de muziek en het volledige libretto met Engelse vertaling. Er zijn geen biografieën van de zangers. Toch een heerlijke opname om te luisteren in de koude wintermaanden met het tekstboek in de hand!
Aparte Music / Harmonia Mundi AP 109 (3CDs)

**** De Belgische sopraan Anne Cambier deed in 1996 mee aan het Koningin Elisabeth Concours voor zang in Brussel en maakte daarna op 22 december 1996 haar debuut in de Munt Schouwburg als Papagena in ‘Die Zauberflöte’. Al diverse malen nam zij CDs op, die verrassend repertoire bevatten. Ter nagedachtenis van haar docente Noelle Barker heeft Anne Cambier in juli 2013 en augustus 2014 in de SOS-opnamestudio in de Belgische plaats Ans de CD ‘American Songs’ opgenomen. Hierop drie cycli van 20ste-eeuwse, Amerikaanse componisten. De ‘Six Elisabethan Songs’ (1958) is een vroeg werk van Dominick Argento (1927) en één van de weinige liedcomposities waarin Argento traditionele proza gebruikt. “Spring” is een opwindend en vrolijk werkje met gepunteerde, actieve pianobegeleiding; het melodische, lagergelegen, vloeiende “Sleep” met een onverwachts opvliegend middendeel; het virtuoze “Winter”; het eenvoudige, maar mysterieuze “Dirge”; het vrolijke “Diaphenia” en tenslotte het verrassend variabele “Hymn”. Cambier zet de verschillende gemoedstoestanden van de uitdagende cyclus goed neer. Van Samuel Barber zingt zij vijf liederen. Het jeugdwerk “With rue my heart is laden” uit ‘Three Songs’ op.2, 1928; uit de ‘Hermit Songs’ het bekende “The desire for hermitage”; het dromerige “A nun takes the veil” uit de ‘Four Songs’ op.13, 1937; het luchtige “Nuvoletta” uit op. 25, 1947; en tot slot ook uit de ‘Four Songs’ het overdenkende “Sure on this shining night”. Tenslotte van Leonard Bernstein de vijf heerlijke “kinderliedjes” uit de cyclus ‘I Hate Music’. Anne Cambier is een communicatieve zangeres. Zij weet waarover zij zingt en maakt de luisteraar deelgenoot van het muzikale genot. In de hoogte wordt het vibrato soms onrustig en het geluid geknepen, waardoor de stem aan resonansen verliest. Pianiste Maiko Inoué creëert een voortreffelijke balans tussen de stem en de piano en besteedt continue aandacht aan de dynamiek van de piano in relatie tot de stem. Als extra speelt zij drie interessante preludes van George Gershwin voor pianosolo. Het CD-boekje bevat de liedteksten, maar geen informatie over het repertoire. Heerlijk repertoire in een uitnodigende uitvoering!
Et’cetera KTC 1527 (1CD)

*** De Zuid-Koreaanse bariton Siwoung Song studeerde zang in Wenen, München en Salzburg. In Nederland is hij geen onbekende want hij won in 2013 de eerste prijs tijdens het Internationaal Studenten Lied Duo Concours in Enschede en aansluitend gaf hij recitals in het Concertgebouw van Amsterdam, het Peter de Grote Festival in Groningen en het Grachtenfestival. Op 18 april 2014 gaf hij in de Kumho Art Hall in Seoul een recital dat onder de titel ‘Dichterliebe; Mozart, Schumann, Wolf‘ op CD is uitgebracht. Het concert opent met drie “liederen” van Mozart, eenvoudige melodieën met ongecompliceerde pianobegeleiding, waarin Song het publiek kan laten wennen aan zijn hooggetimbreerde bariton. Daarna de bekende Schumann-liederen “Widmung”, “Der Nussbaum” en “Meine Rose”, waarin Song een goede tekstbehandeling laat horen en uitstekend Duits, ook al verraadt af en toe zijn opleiding een Weens accent (“darein” wordt “dɑrɔin”). Voor de vier liederen uit ‘Italienisches Liederbuch’ van Wolf en ‘Dichterliebe’ is de stem van Song nog te monochroom en nog niet vooraanstaand genoeg, maar dat zal ongetwijfeld in de loop der jaren groeien. De 70-jarige pianist Helmut Deutsch werkte al met grote namen als Irmgard Seefried en Hermann Prey en nam ‘Dichterliebe’ op met onder anderen Bo Skovhus en Josef Protschka. Hij begeleidt zijn pupil uitstekend met groot gevoel voor romantische frasering. Een sympathieke kennismaking met een talentvolle bariton.
Gramola 99055 (1CD)

*** In de serie ‘Hugo Wolf; Complete Songs’ op het label Stone Records is het achtste deel ‘Eichendorff Lieder’ verschenen. De liederen die Hugo Wolf (1860-1903) op gedichten van Joseph von Eichendorff componeerde zijn nooit zo populair geweest als zijn Mörike-Lieder, de Goethe-Lieder en het Italienisches en het Spanisches Liederbuch. En dat is niet terecht. Op de nieuwe CD – live opgenomen tijdens het Oxford Lieder Festival op 11 mei 2013 in de St Jon the Evangelist – de bundel van 20 liederen die Wolf uitbracht in 1887 plus vijf liederen die hij tussen 1880 en 1883 componeerde en “Die Kleine” uit 1887 dat na zijn dood werd gepubliceerd. In de vijf vroege liederen keek Wolf dikwijls naar Schumann. Hoogtepunten van de latere bundel zijn het gevierde “Verschwiegene Liebe” (nr 3), het meesterwerkje “Das Ständchen” (nr 4) en het magistrale “Nachtzauber” (nr 8). De verschillende taferelen kregen tijdens het recital in Oxford passende stemmen. De bas-bariton David Stout maakt indruk met een lekker kernige en bijtende klank en uitstekende tekstuitbeelding. Luister naar zijn vertolking van “Der Freund” en “Der Schreckenberger”, grote klasse! Ook de tenor Nicky Spence is een vertellende en flexibele zanger in goed Duits. De sopraan Katherine Broderick is expressief, maar zij zingt vaak ongesteund en in de hoogte wordt het vibrato onrustig en de klank scherp. “Verschwiegene Liebe” krijgt hierdoor niet de sereniteit die het verdient (luister eens naar Alexander Kipnis in dit lied!). “Das Ständchen” was overigens wellicht passender geweest voor een sopraan of tenor in plaats van een bariton. Pianist Sholto Kynoch speelt flexibel en doorschijnend, maar is vaak afwachtend en soms ontbreekt het legato. Het geluid van de opname is levendig en helder.
Stone Records 5060192780420 (1CD)