**
© Martina Pipprich
Münster, 24 februari 2023

‘Elektra’ in Münster; “Nichts ist es, und dennoch, es ist so fürchterlich!”

De nieuwe productie van ‘Elektra’ in Münster wil teveel waardoor het uiteindelijk niets wordt.

Het Theater Münster brengt dit seizoen een nieuwe productie van de opera ‘Elektra’ van Richard Strauss (1864-1949). De opvoering en productie haken in op de actualiteit. Allereerst werd voorgaande aan de laatste uitvoering van het seizoen een minuut stilte gehouden voor de slachtoffers van de oorlog in Oekraïne, waarna de opera over moord en bloed van start ging. Voorts knoopt de enscenering van de Duitse regisseur Paul-Georg Dittrich (1983) aan bij de relatie tussen kunstenaars en dictators.

Richard Strauss was egocentrisch en een opportunist en betuigde na de oorlog geen spijt van zijn rol in het Derde Rijk en contact met Hitler. Dittrich toont in Münster dat dit opportunisme van alle tijden is en hoe iemand – in dit geval Elektra – kan uitgroeien tot een extremist. Eerst verschijnen de maagden vermomd als torren die met Elektra de Cancan dansen. Elektra wordt vertolkt door Rachel Nicholls die haar soubrette in de titelpartij heeft geperst en afwisselend schel zingt, schreeuwt en krijst, maar uitstekend acteert.

Als jong meisje bevredigt Elektra zichzelf, waarna men haar ziet transformeren tot politieagente in nazi-outfit, die de Hitlergroet brengt. Elektra is een dwarsligger, terwijl haar zus Chrysothemis hun vreselijke herinneringen wil loslaten en vergeten. Tijdens Chrysothemis’ monoloog over boompje, beestje, huisje ziet men boekverbrandingen in de open haard. Margarita Vilsone speelt Chrysothemis enigszins houterig en heeft een vreemde neusademhaling waardoor zij hoorbaar de lucht opsnuift.

In nazi-outfit treitert Elektra vervolgens haar moeder Klytämnestra, goed gezongen door Helena Köhne. Klytämnestra vermomd als Kanzlerin Angela Merkel en haar partner Aegisth vermomd als Kanzler Gerhard Schröder – de slanke tenor van Garrie Davislim – worden ten slotte vermoord door Elektra’s als neonazi vermomde broer Orest, een vocaal solide zingende en stijf acterende Johan Hyunbong Choi.

Voeg daarbij filmprojectie van van alles en nog wat, van nazi’s tot Hitlers ‘Haus der deutschen Geschichte’ in München, van brandende politieauto’s tot dictators met kunstenaars, zoals Anna Netrebko met Poetin en Dennis Rodman met Kim Jong-Un en je hebt een spuitwater concept dat alleen door de regisseur zelf nog te begrijpen is. Het is teveel, leidt af, vertroebelt, verduidelijkt niets en is niet esthetisch. Zoals Klytämnestra zingt “Nichts ist es, nicht einmal ein Alp, und dennoch, es ist so fürchterlich”.

Het Sinfonieorchester Münster onder leiding van de Duitse dirigent Golo Berg – sinds 2017 Generalmusikdirektor van het Theater Münster – geeft een gepolijste lezing en speelt vol elan, maar kunnen de productie ook niet meer redden. Muzikaal zijn in de partij Elektra overigens de gebruikelijke coupures gemaakt: één in haar duet met Klytämnestra en drie in haar tweede ontmoeting met Chrysothemis. Een productie om snel van het repertoire halen!