****
© Hans Jörg Michel
Duisburg, 8 februari 2023
‘Adriana Lecouvreur’ in Duisburg; Roem is betrekkelijk
De muziek wordt in de doorgecomponeerde opera ‘Adriana Lecouvreur’ kort stilgelegd na de soli en duetten, waardoor het publiek de gelegenheid krijgt om te applaudisseren. Een zeldzaam, maar zeer te appreciëren gebaar van de Deutsche Opera am Rhein te Duisburg naar toeschouwers en solisten.
De Deutsche Opera am Rhein (DOR) zocht in 2022 na het annuleren van ‘Andrea Chénier’ – vanwege de banden van beoogde regisseur met Rusland – naar een vervangende productie. Dit leidde naar ‘Adriana Lecouvreur’ van de Italiaanse componist Francesco Cilea (1866–1950) van het Staatstheater Mainz. Na de premièrereeks van deze opera in Düsseldorf wordt nu de opera in Duisburg opgevoerd.
Cilea componeerde het liefdesleven van de 18-eeuwse, Franse actrice Adrienne Lecouvreur op een libretto, dat Arturo Colautti baseerd had op een Frans toneelstuk van Eugène Scribe en Ernest Legouvé. Adrienne Lecouvreur was de belangrijkste actrice van haar tijd. Zij wordt herinnerd vanwege haar verhouding met de officier Moritz Graf von Sachsen en vanwege haar mysterieuze dood. De theorie dat zij zou zijn vergiftigd door haar rivaal de Gravin van Bouillon heeft men nooit kunnen bevestigen. De opera van Cilea beleefde in 1902 zijn wereldpremière in het Teatro Lirico van Milaan met Angelica Pandolfini in de titelrol, Enrico Caruso als Maurizio en Giuseppe De Luca als regisseur Michonnet.
De DOR-productie van ‘Adriana Lecouvreur’ is van de hand van regisseur Gianluca Falaschi die de opera in een filmset situeert. Zelf tekende hij tevens voor de sfeervolle decors én de soms over the top kitsche kostuums. Adriana is een echte diva en haar geliefde Maurizio eveneens een acteur. In de derde akte zingt hij niet over zijn oorlogsoverwinningen, maar zijn zijn woorden een beschrijving van een filmplot, waarvoor hij de Oscar-trofee meebrengt. Dat de boventiteling daarvoor wordt aangepast dient men te accepteren. De Principessa di Bouillon met haar strakke blonde haardos is ook een vamp van het witte doek. Alleen de regisseur Michonnet valt uit de toon met zijn stoffige spencer.
Falaschi huldigt het theater met Big Band, Broadway en Hollywood. Er is veel glitter en glamour, maar tevens is er een wereld vol narcisme en machismo. Het is showbusiness waarin alles vluchtig, betrekkelijk en vergankelijk is. Het ballet in de derde akte wordt een oppervlakkige Miss-verkiezing met de Principe di Bouillon als jury. Niemand is serieus in de liefde, behalve Adriana zelf en haar regisseur Michonnet. Na haar dood blijft dan ook alleen hij bij haar achter.
Muzikaal is de uitvoering van DOR op hoog niveau. De Armeense sopraan Liana Aleksanyan is sinds 2019 ensemblelid bij DOR en zingt de titelrol van Adriana. Zij is overtuigend als de innemende diva. Haar sopraan is niet veelkleurig, maar egaal en solide en in de dramatische passages is de stem groot en expressief. Ook de Spaanse tenor Eduardo Aladrén is sinds 2019 ensemblelid bij DOR en biedt een grote stem in de partij van Maurizio. De klank is niet steeds egaal en het timbre niet altijd vrij, maar de “money notes” zijn daar!
De Roemeense mezzo Ramona Zaharia is sinds 2014 ensemblelid bij DOR en maakt indruk als de Principessa di Bouillon. Zij zet een boosaardige, rivaliserende prinses neer. Haar hoge noten zijn rotsvast en de diepe borsttonen hebben effect. In haar uitwisselingen met Adriana biedt zij vocaal vuurwerk en met Maurizio verleiding. Haar landgenoot Beniamin Pop is sinds 2018 ensemblelid bij DOR en laat met zijn jonge bas zijn talent horen in de partij van de Principe. De Perzisch-Amerikaanse bariton Anoosha Golesorkhi – oud-leerling van James McCray – is te gast bij DOR als Michonnet. Hij zingt met eerlijk en open geluid en zet de meer dan vaderlijke interesse voor Adriana geloofwaardig neer.
Het Chor der Deutschen Opera am Rhein zeten zich enthousiast in als figuranten, toneelhulpen en dienaren en zingen geconcentreerd. De dames hebben zichtbaar plezier tijdens het ‘Il giudizio di Paride’. De Hongaarse gastdirigent Péter Halász – sinds 2021 Kapellmeister bij de DOR – heeft zijn sporen in opera reeds verdiend en dat hoort men. Met het Duisburger Philharmoniker differentieert hij goed tussen de complexe klankkleuren. De bries van Franse fijnheid – het coloriet van de Franse Opéra comique -en de belcanto lyriek klinken vanzelfsprekend.
De uitvoering van ‘Adriana Lecouvreur’ door de Deutsche Opera am Rhein is vooral opvallend aangezien na de soli en duetten pauzes zijn ingelast in deze doorgecomponeerde opera. Hierdoor krijgt het publiek in dit muzikaal continue, niet-sectionele en niet-repetitieve werk de gelegenheid tot applaus. Een zelden gehoord en uiterst sympathiek gebaar naar publiek en solisten. Chapeau! ‘Adriana Lecouvreur’ is dit seizoen vijf maal in Duisburg te zien. Daarnaast presenteert de Koninklijke Waalse Opera vanaf 11 april 2023 ‘Adriana Lecouvreur’ in Luik.