***** De Franse sopraan Sabine Devieilhe kent men in Nederland nog van haar Sœur Constance in ‘Dialogues des Carmélites’ in 2015 en voor Erato nam zij onder andere al CDs op met fragmenten van Rameau (2014) en Mozart (2015). Tussen 27 februari en 9 maart 2017 stond zij in de Salle de répétition no. 1 van de Philharmonie de Paris voor haar nieuwe CD ‘Mirages’. Tot het repertoire op dit nieuwe album werd Devieilhe geïnspireerd naar aanleiding van haar vertolking van de titelrol van ‘Lakmé’ van Delibes. ‘Mirages’ bevat twaalf werken van Franse componisten uit de 19^e eeuw, die werden beïnvloed door exotische landen en muziek schreven met oriëntaals parfum. De CD opent met de “Valse des cigales” van de Japanse geisha uit ‘Madame Chrysanthème’ van Messager, delicaat en met melancholie vertolkt door Devieilhe. Tevens van een andere wereld is de schuchtere, noordelijke prinses Mélisande en haar korte, bijna onbegeleide aria uit de derde akte van ‘Pelléas et Mélisande’ van Debussy zingt Devieilhe fascinerend en betoverend. De klokjesaria uit ‘Lakmé’ is koren op de molen van Devieilhe. Zij opent het recitatief met indrukwekkend non-vibrato tonen en de huig “r” is opwindend. Haar coloraturen als imitatie van de klokken in de finale zijn hypnotisch. De ‘Quatre Poèmes Hindous’ van Delage roepen muziek uit India op. Luister naar de ingetogen, authentieke coloraturen in “Lahore: Un sapin isolé”. In het bloemenduet van Lakmé en Mallika wordt Devieilhe bijgestaan door de Franse mezzosopraan Marianne Crebassa in een sensuele vertolking. De solo uit de tweede akte van ‘Le Rossignol’ van Stravinsky zingt Devieilhe luchtig en uitheems. Terug in het noorden brengt Devieilhe de ballade van Ophélie uit ‘Hamlet’ van Thomas tot een stratosferisch einde met duizelingwekkende coloraturen. De pavane van La Charmeuse uit ‘Thaïs’ van Massenet zingt zij vol melancholie bijgestaan door Crebassa en de Belgische sopraan Jodie Devos. De CD gaat echter als een nachtkaars uit met de eenvoudige, dromerige aria en dood van Lakmé. Devieilhe hanteert haar coloratuursopraan overwegend slank en forceert nergens in de hoogte. Het ensemble Les Siècles kleurt fraai de pittoreske droombeelden onder leiding van dirigent François-Xavier Roth. Pianist Alexandre Tharaud begeleidt Devieilhe nog in de drie liederen “La Romance d’Ariel” van Debussy, “La Mort d’Ophélie” van Berlioz en “Le Voyage” van Koechlin. Het CD-boekje bevat een informatief essay van Alain Perroux en de gezongen, Franstalige teksten met Engelse en Duitse vertaling. Opnieuw een geslaagde CD van deze fascinerende zangeres!
Erato 0190295767723 (1CD)

***** Wie de Belgische sopraan Hendrickje van Kerckhove op het operatoneel in haar uiteenlopende repertoire heeft gezien en gehoord, kan niet anders dan lof hebben voor deze innemende zangeres. En niets anders dan lof is er ook voor haar nieuwe CD ‘Modern Synger; Songs and Piano Music by Edvard Grieg’, die zij met de pianist Nicolas Callot tussen 3 en 5 augustus 2015 in deSingel – International Art Campus van Antwerpen opnam. Eerder dit jaar verscheen al een uitstekende CD met 25 liederen van Edvard Grieg (1843-1907) voor de CD ‘Edvard Grieg Songs’ van de Noorse sopraan Siri Karoline Thornhill en de Nederlandse pianiste Reinild Mees en deze nieuwe CD van Hendrickje van Kerckhove met 15 liederen van de Noorse componist is een welkome aanvulling. De CD opent nog met de vrijgevige en hoopvolle cyclus ‘Hjertets Melodier’, het huwelijksgeschenk van Grieg aan Nina Hagerup. Luister naar het bekende, derde lied “Jeg elsker Dig!”. Maar het bleef helaas niet allemaal rozengeur en maneschijn. Nina baarde een miskraam en hun dochter Alexandra overleed in haar eerste levensjaar. Het thema “moeder en kind” is dan ook prominent aanwezig in de 180 liederen van Grieg. Luister naar het indringende “Modersorg” en het emotionele en weeklagende titel- en moederlied “Moderen Synger”. Dit thema vormt de rode draad door de CD met daarin ook plaats voor de fantasiewereld van Grieg. Luister naar het kinderliedje “Lok” en het sprookjesliedje “Prinsessen”. De helderheid en lichtheid van Griegs liederen passen uitstekend bij de lyrische sopraan van Hendrickje van Kerckhove en Nicolas Callot geeft met zijn samenspel uitstekend profiel aan de muziek. Hij speelt tevens ter afwisseling en ontspanning schitterend acht solofragmenten. Het CD-boekje bevat een aardig interview met de sopraan en pianist en alle liedteksten in het Noors met Engelse vertaling. Een heerlijke CD voor de donkere winterdagen.
Phædra Classics PH 292038 (1CD)

**** De 15-jarige W.A. Mozart (1756-1791) componeerde zijn eenakter ‘Il Sogno di Scipione’ als eerbetoon aan de aartsbisschop van Salzburg. Het libretto van Pietro Metastasio was gebaseerd op het boek ‘Somnium Scipionis’ van Cicero. Maar de aartsbisschop overleed nog voor de première, waarop Mozart de opera wijdde aan diens opvolger. Tijdens een privébijeenkomst op 1 mei 1772 werd niet de hele opera uitgevoerd, maar slechts de finale en er is geen bewijs dat de opera tijdens het leven van Mozart integraal is gespeeld. Er bestond al een aantal opnamen van ‘Il Sogno di Scipione’ en tussen 16 en 19 oktober 2016 werd een nieuwe editie van de uitgever Bärenreiter opgenomen in de St. Augustine Church in Kilburn bij Londen. Als hulde aan de aartsbisschop is ‘Il Sogno di Scipione’ een formeel, onderdanig, reflectief en statisch werk. Er is geen dramatisch verhaal, nauwelijks een handeling en geen ontwikkeling van de personages. Scipione wordt in zijn droom bezocht door Costanza (= standvastigheid) en Fortuna (= geluk). Zij dwingen hem tussen hen een keuze te maken. De Engelse tenor Stuart Jackson tenor zingt Scipione interessanter dan de “Duitse” Peter Schreier op de Philips-opname. De Zweedse sopraan Klara Ek is een sterke Costanza en de Engelse sopraan Soraya Mafi is een mooie Fortuna, ook al minder capricieus dan Edita Gruberova op Philips. De Poolse tenor Krystian Adam is een uitstekende Publio, de overleden grootvader van Scipione die hem bezoekt in zijn droom, samen met Scipiones vader Emilio, diens aria stralend en vol mededogen gezongen door de Engelse tenor Robert Murray. De Belgisch-Zwitserse sopraan Chiara Skerath zingt als Licenza in de finale de hulde aan de aartsbisschop charmant en roerend. Grote contrasten tussen de drie sopranen en tussen de drie tenoren zijn er echter niet. Het Choir en Orchestra of Classical Opera staan onder de sprankelende leiding van hun oprichter de Britse dirigent Ian Page. Het CD-boekje bevat een essay van Page zelf, waarin hij – net als zoveel anderen – de uiteindelijk wereldpremière van eenakter ‘Il Sogno di Scipione’ vermeldt in 1979 in Salzburg. Echter, de RAI in Milaan voerde de opera al op 15 september 1956 uit onder leiding van Alfredo Simonetto met Carlo Franzini in de titelrol en de in september 2017 overleden Nicoletta Panni als La Fortuna (zie YouTube). Voor liefhebbers is er nog altijd de heerlijke studio-opname uit 2001 op Briljant Classics van dirigent Jed Wentz met François Soons als Scipione, Claudia Patacca als Costanza, Claron McFadden als Fortuna, Marcel Reijans als Emilio en Francine van der Heyden als Licenza.
Signum Classics SIGCD499 (2CDs)

**** De Franse tenor Gilbert Duprez (1806-1896) was fameus vanwege zijn hoge noten. Hoe hij echt geklonken heeft weet niemand. Sommigen zeggen dat hij de hoge Cs met zijn borstregister zong, wat zou moeten hebben geklonken als “belting”. Waarschijnlijker is het dat Duprez de hoge Cs met zijn kopregister zong en meer resonansen dan collega’s implementeerde (zoals de hoge Cs van Corelli en Pavarotti meer resonansen hadden dan die van Di Stefano en Domingo). De Amerikaanse tenor Michael Spyres is altijd gefascineerd geweest door de carrière van Duprez en de nieuwe CD van Spyres ‘Espoir’ bevat fragmenten uit opera’s waarin Duprez tijdens de wereldpremières had gezongen. De CD werd in februari 2017 in The Stoller Hall van de Chetham’s School of Music in Manchester opgenomen. De CD opent met de enige rol die Duprez juist niet zong tijdens de wereldpremière. Duprez vertolkte de titelrol in ‘Otello’ van Rossini pas later in Parijs en Spyres zingt de cavatina “Venise, ô ma patrie” inderdaad in het Frans. Tijdens zijn jaren in Italië (1828-1837) ontmoette Duprez de componist Donizetti en de CD bevat vier fragmenten uit wereldpremières van diens opera’s waarin Duprez rollen zong: als Enrico II in ‘Rosmonda d’Inghilterra’ (1834), Edgardo in ‘Lucia di Lammermoor’ (1835), Fernand in ‘La Favorite’ (1840) en de titelrol in ‘Dom Sébastien’ (1843). Ook zong Duprez tijdens de wereldpremière van ‘Jérusalem’ (1847) – Verdi’s eerste opera in Parijs – de rol van Gaston. Zijn stem toonde na zijn 34ste al een teruggang, maar hij werd als Gaston vooral geprezen voor zijn acteren. Hoogtepunten van de CD zijn de aria en duet uit ‘Guido et Ginévra’ van Halévy (1838), waarin Duprez de rol van Guido zong tijdens de wereldpremière. De fragmenten op de CD zijn de eerste opnamen ooit uit deze opera. Spyres leeft zich in het duet – met de sopraan Joyce El-Khoury – uit in de diverse hoge Ds van Guido. Interessant ook de fragmenten van Albert in ‘Le Lac des Fées’ van Auber (1839), de titelpartij uit ‘Benvenuto Cellini’ van Berlioz (1838) en Gérard de Coucy in ‘La Reine de Chypre’ van Halévy (1841). De fragmenten bieden Spyres overvloedige momenten voor virtuoze versieringen, ook al verliezen de stratosferisch hoge noten enigszins aan resonansen. The Hallé onder leiding van dirigent Carlo Rizzi begeleiden vertrouwd en betrouwbaar. Helaas vervormt af en toe een technicus met zijn vingers aan de knoppen, zoals in de finale van de aria uit ‘Dom Sébastien’. Het CD-boekje bevat een essay van Rosie Ward van elke fragment de gezongen tekst met uitgebreide informatie. Een CD met interessant repertoire door een bevlogen tenor!
Opera Rara ORR251 (1CD)

*** ‘Theatre of the World’ is de meest recente opera van Louis Andriessen (1939) en gecomponeerd in opdracht van de Los Angeles Philharmonic. Het werk beleefde op 6 mei 2016 zijn wereldpremière in de Walt Disney Concert Hall van Los Angeles en de productie was in juni 2016 in Amsterdam te zien in het kader van het Holland Festival. Aan de hand van live-registraties van 6 en 8 mei 2016 in Los Angeles is ‘Theatre of the World’ nu op CD verschenen bij het label Nonesuch. Het libretto van de opera is geschreven door de Duitse auteur, dichter en toneelschrijver Helmut Krausser en het verhaal is geïnspireerd door de jezuïet Athanasius Kircher (1601-1680). Kircher zocht Gods aanwezigheid in alles en maakte het resultaat daarvan op beeldende wijze aanschouwelijk als een ‘Theater van de Wereld’. In de opera reist Kircher door tijd en ruimte vergezeld door een 12-jarige knaap en Paus Innozenzo XI. Zo steken zij de doodsrivier over naar de toren van Babel en komen aan in China. De reis moet Kircher helpen zich alles te herinneren wat hij ooit heeft beleefd, maar de vragen van de knaap brengen de fundamenten van zijn ‘Theatre of the World’ aan het wankelen. De verschillende werelden van de reizen vinden hun weerklank in het libretto en de partituur. Het libretto is pretentieus in zeven talen en maakt een quasi-erudiete en nogal prozaïsche indruk. De harmonische stijl van Andriessen omsluit levendige jazz, herhalend minimalisme en ironische citaten en bevat heldere, botsende dissonanten met forse geluidsblokken. Andriessen schrijft krachtig en ritmisch voor de stemmen, die vaak licht en non-vibrato zingen. De bariton Leigh Melrose zingt daar waar nodig lelijk voor de partij van Athanasius Kircher. De jazzzangeres Cristina Zavalloni is de muze van Andriessen en haar wankele stem en onrustige vibrato voor Sor Juana Ínes de la Cruz zijn een kwestie van smaak. Lindsay Kesselman is geloofwaardig als de Boy en Marcel Beekman zingt Paus Innozenzo XI met zijn karakteristieke tenor. In de bijrollen Mattijs van de Woerd als Carnifex en met musicalstemmen Martijn Cornet als de jonge minnaar en Nora Fischer als de jonge minnares. De Los Angeles Philharmonic staat onder leiding van Reinbert de Leeuw, gedurende reeds vijftig jaren medeplichtige van Louis Andriessen. ‘Theatre of the World’ bevat een interessant verhaal en bij tijd en wijle boeiende muziek, maar of het werk toegang vindt tot het vaste repertoire van het muziektheater kan worden betwijfeld. Opvallend genoeg zijn de middel-Nederlandse fragmenten van Janssonius uit de tweede en vijfde scène geschrapt.
Nonesuch 7559-79361-8 (2CDs)