***
© Lorraine Wouters
Luik, 10 april 2016

‘Manon Lescaut’ van Auber verdwaalt in Luik

De opera ‘Manon Lescaut’ van Auber wordt nog maar zelden opgevoerd en de nieuwe productie van het werk bij de Koninklijke Opera van Wallonië in Luik werd dan ook met spanning verwacht. Maar de enscenering van regisseur Paul-Émile Fourny ontbeert spektakel, spanning en sentiment en in de titelrol leek Sumi Jo tijdens de première nog niet gedisponeerd.

De novelle ‘Manon Lescaut’ van Abbé Prévost is verplichte literatuur voor Frans onderwijs en ter illustratie daarvan laat de Luikse regisseur Paul-Émile Fourny zijn enscenering van de opera ‘Manon Lescaut’ van de componist Daniel-François-Esprit Auber (1782-1871) voor de Koninklijke Opera van Wallonië in een schoolbibliotheek afspelen. Het boek ‘Manon Lescaut’ van Abbé Prévost wordt hier uitgeleend, beleefd en tot leven gebracht. Ook in de tweede akte is er een bibliotheek bij de Marquis d’Hérigny thuis en in de derde akte is het podium een opengeslagen boek met de landkaart van Louisiana, waar Manon en haar geliefde Des Grieux verdwaald raken.

Op de novelle ‘Manon Lescaut’ baseerden reeds diverse componisten een opera en van die verschillende versies is de bewerking van Auber nooit echt een repertoirestuk geworden. De opera beleefde zijn wereldpremière op 23 februari 1856 bij de Opéra-Comique in Parijs en was het eerste werk van de Opéra-Comique zonder happy end. Tegenwoordig wordt de opera nog maar zelden opgevoerd en de aankondiging van de nieuwe productie in Luik werd dan ook met plezier verwelkomd. Maar de enscenering van Fourny is te statisch en zijn personenregie te passief. Hierdoor sprankelt de eerste akte met het vocale vuurwerk niet, bevat de tweede akte niet veel spanning en ontroert de noodlottige derde akte niet echt. De pauze na de tweede akte werd tijdens de première dan ook ingeleid met boegeroep vanaf de balkons.

De titelpartij van Manon Lescaut is veeleisend, want de hoge ligging, uitgebreide versieringen en gelegenheid tot schildering van de tragische hoofdpersoon vormen een uitdaging voor de coloratuursopraan. Voor deze rol heeft de Koninklijke Opera van Wallonië de Koreaanse zangeres Sumi Jo geëngageerd, die inmiddels zoveel successen beleefde in Luik. Sumi Jo maakte al meer dan 30 jaar geleden haar debuut, was tien jaar geleden voor het laatst in Nederland te horen en zong alweer vijf jaar geleden voor het laatst in Luik als Rosina in ‘Il Barbiere di Siviglia’. Als comédienne was zij destijds weergaloos, maar hier als tragédienne ontroert zij helaas niet echt. En in de coloraturen had zij tijdens de première de neiging om te foezelen en liet zij in de eerste akte de hoge E’s en de hoge F weg.

De Nederlandse bariton Wiard Witholt maakte in 2011 zijn debuut in Luik als de Graaf in ‘Le Nozze di Figaro’ van Mozart en beleeft met de hoofdrol van Marquis d’Hérigny in ‘Manon Lescaut’ zijn rentree bij het operahuis. Witholt zong van Auber al eerder de rol van Pietro in ‘La Muette de Portici’ bij het Anhaltisches Theater van Dessau, waarvan een CD-uitgave verscheen. Zijn bariton is donkerder geworden, zijn fraseringen zijn uiterst muzikaal, zijn Frans uitstekend en hij is een goed acteur. Met zijn drie grote aria’s schetst hij een schitterend portret van de adellijke minnaar. De Italiaanse tenor Enrico Casari heeft als Des Grieux helaas geen grote solo, maar maakt indruk met een eersteklas lyrische tenor. De Luikse dirigent Cyril Englebert is sinds 1989 verbonden aan de Koninklijke Opera van Wallonië. Hij laat het Orkest van de Koninklijke Opera van Wallonië-Luik lichtvoetig spelen en leidt het geheel met passende tempi en fraai dynamische nuances.

De Koninklijke Opera van Wallonië geeft aan ‘Manon Lescaut’ van Auber voor het eerst op de planken te brengen, ook al zou volgens John Calder in zijn boek ‘Annals of Opera’ de opera al in 1875 in Luik zijn opgevoerd. En jammer genoeg brengt het operahuis de nieuwe productie met forse coupures. Ook het lied van Zabi aan het begin van de derde akte “Mam’zelle Zizi” was geschrapt, maar misschien past het zwarte slavinnetje ook niet echt meer in onze tijd…