© Wolfgang Runkel
Frank van Aken is ideale Parsifal
De productie van ‘Parsifal’ van Oper Frankfurt dateert uit 2006 en de reprise wordt – zoals zo vaak in Duitse steden – gehouden rondom Goede Vrijdag. Deze voorstelling onderscheidt zich door een beklemmende enscenering met in de titelrol de Nederlandse heldentenor Frank van Aken als een ideale Parsifal.
Richard Wagner (1813 – 1883) werkte 35 jaar aan de opera ‘Parsifal’, terwijl hij gedurende die tijd nog zes andere opera’s componeerde. De wereldpremière was in Bayreuth op 26 juli 1882 en door het verbod dat Wagner op uitvoeringen buiten Bayreuth had gelegd werd de opera in de eerste 50 jaar nauwelijks gespeeld.
De ‘Parsifal’-productie van Oper Frankfurt dateert uit 2006 en is van de Duitse regisseur Christof Nel (1944). Nel is een surrealist en zijn enscenering van Parsifal’ is eenvoudig, maar gedetailleerd. Zijn decors zijn vaak grote bouwconstructies en in deze ‘Parsifal’ gebruikt hij hoge houten latten als een soort schutting en bos. Zijn voorkeur voor traagheid uit zich in een langzaam draaiende bühne. Het werkt alles beklemmend en intiem en het past goed bij de sereniteit van ‘Parsifal’.
Hier is de Nederlandse heldentenor Frank van Aken een sensationele Parsifal met een facetrijke, emotionele intensiteit zoals je maar zelden hoort. Zijn sterk gefocuste stem verklinkt overtuigend het hele palet aan kleuren van gevoelens van de naïeve jongeling. Zowel de jeugdige “reine Tor” als de verlosser zet hij met bijna spirituele betrokkenheid neer. Indrukwekkend en schijnbaar moeiteloos schakelt Van Aken tussen de ingehouden lyrische momenten en de volumineuze passages en tussen zijn baritonale laagte en zijn stralende hoogte – daarbij geprononceerd articulerend en acterend.
De Engelse Simon Bailey is een fantastische Klingsor en heeft een indrukwekkende bas-bariton met een zeldzaam heldengeluid. De Finse mezzosopraan Lilli Paasikivi geeft gedifferentieerd uitdrukking aan Kundry en brengt aangrijpend haar verleiding, hartstocht, wanhoop en onderdanigheid over. De IJslandse bas Magnus Baldvinsson is solide als Titurel en de Duitse bariton Jochem Schmeckenbecher als Amfortas heeft een donkere, gevoileerde klank. De Duitse bas Alfred Reiter als Gurnemanz heeft van nature een mooie, slanke bas en een goede Wagneriaanse dictie.
De Oostenrijkse dirigent Sebastian Weigle ondersteunt met prachtige orkestbegeleiding de vaak lange solo passages van ‘Parsifal’. Zijn lezing is rijk aan nuances, bespiegeld, gul, eerlijk en teder, helder, ontspannen en hemels. Weigle – sinds vorig seizoen Generalmusikdirektor in Frankfurt – heeft een goed oor voor Wagners vage gevoel van tijd in deze opera, ook al neigt hij soms naar snelle tempi (de eerste akte in minder dan 100 minuten).
Deze productie van ‘Parsifal’ van Oper Frankfurt onderscheidt zich door een intense enscenering en door de bijdrage van de Nederlandse heldentenor Frank van Aken als een ideale Parsifal. Bedroefd moet men echter constateren, dat in Nederland de ZaterdagMatinee voor haar ‘Parsifal’-uitvoering van het komende seizoen helaas de kans aan zich voorbij heeft laten gaan om Van Aken in de titelrol te bezetten. Zij ontneemt daarmee het Nederlandse operapubliek de mogelijkheid om één van z’n grootste zangers in zijn glansrol te bewonderen.