© Ronald Knapp
Grachtenfestival 2008 brengt ‘Der Vampyr’ succesvol tot leven
Na ruim 100 jaar wordt in Nederland weer een opera van Heinrich Marschner (1795-1861) opgevoerd. Met een onderhoudende, scenische uitvoering van diens ‘Der Vampyr’ geeft het Grachtenfestival 2008 de aftrap voor een negen-daags programma.
Heinrich Marschner behaalde met de wereldpremière van ‘Der Vampyr’ in 1828 het eerste grote operasucces van zijn in totaal 23 opera’s en muziekdrama’s. Op een eigen manier breidde Marschner aria’s uit tot scènes en daarmee is hij de schakel tussen Weber en Wagner. Letterlijke citaten van Marschners thema’s, overeenkomstige structuren van diens aria’s en ouvertures en Marschners gebruik van ‘Leitmotieven’ zijn in Wagners opera’s terug te vinden. Het verhaal gaat over de tot vampier gemuteerde Lord Ruthven, die binnen 24 uur drie bruiden moet doden om zelf nog een jaar te leven. Het libretto van Marschners zwager Wilhelm August Wohlbrück speelt in het Schotse hoogland van de 17e eeuw met de voorliefde van die tijd voor vampiers, kasteelheksen, duivels, jagers, geesten, dienaren en edelen.
Het Grachtenfestival brengt een bewerking van ‘Der Vampyr’, waarbij de opera is gehalveerd tot zo’n anderhalf uur. Alle lof daarvoor komt toe aan regisseur Michiel Dijkema. Ondanks zijn coupures houdt deze compacte versie haar muzikale eenheid en blijft het verhaal gepolijst en vloeiend. Dijkema toont dat hij muzikaal is en voert een gedetailleerde personenregie. Een naam om te onthouden…
Het strekt het Grachtenfestival tot eer, dat het voor de bezetting geput heeft uit de grote bron talentvolle, jonge, Nederlandse zangers, die er op dit moment is. Henk Neven is de vampier. Prachtig differentiërend in gemoedstoestanden met een vol kleurenpalet van zijn stem speelt hij de rol uitstekend. Hanneke de Wit zingt Malwina. Haar hoogte is zekerder geworden en egaler met haar middenregister en daarmee bezit zij de volle klank voor de moeilijke rol. Mijke Sekhuis is Emmy en geeft dramatische lading aan haar ‘Romanze vom bleichen Mann’, die Wagner als voorbeeld voor zijn Senta-Ballade in ‘Der fliegende Holländer’ gebruikte. Verder dient Brad Cooper vermeld als Sir Edgar Aubry, een heldere tenor met een solide hoogte en goede focus.
Componist Bob Zimmerman bewerkte de partituur voor een intiem, instrumentaal ensemble. Het gelegenheidsorkest van het Grachtenfestival staat onder leiding van dirigent Peter Biloen. Biloen gebruikt spannende tempi, met name in de ensembles en hij heeft zoals altijd uitstekend oor voor zijn zangers. Hij creëert een fraaie verbinding van de lyrische tonen van de geliefden met de demonische klanken van de vampier. Dankzij Biloen, solisten, orkest en bewerkers wordt na ruim 100 jaar ‘Der Vampyr’ terecht weer tot leven gebracht.