© Antoni Bofill
Barcelona, 25 mei 2014

Van Aken en Westbroek uniek Wälsungenpaar in Barcelona

‘Die Walküre’ is het meest opgevoerde deel uit de cyclus ‘Der Ring des Nibelungen’ van Richard Wagner en op Opera Nederland zijn aangaande deze opera dan ook vijf recensies te vinden. De zesde bespreking betreft een productie in het Teatro Liceu van Barcelona, waar het Nederlandse droomechtpaar Frank van Aken en Eva-Maria Westbroek een uniek en volmaakt Wälsungenpaar vertolkt.

Sieglinde is de glansrol van de Nederlandse sopraan Eva-Maria Westbroek en zij zingt de rol ieder jaar wel ergens een keer. Zij trad met de partij onder andere op in Aix-en-Provence, Valencia, San Francisco, Frankfurt, Londen en Berlijn en maakte ermee haar debuut in Bayreuth en in de Metropolitan Opera House van New York. In Nederland was zij in 2008 alleen in de eerste akte van ‘Die Walküre’ te horen in een concertante opvoering in het Concertgebouw van Amsterdam. Siegmund is ook de glansrol van haar echtgenoot, de Heldentenor Frank van Aken. Hij zong de partij samen met haar in de Metropolitan Opera House van New York en in Frankfurt. Ook was hij als Siegmund te horen in de Scala van Milaan. Voor de derde keer zingt het echtpaar nu hun glansrollen samen in een productie. In het Teatro Liceu tonen zij zich het droompaar als Wälsungen-Geschwister en hun interpretaties zijn inmiddels uniek en volmaakt. Het is een genot om hen hierin te kunnen horen en het strekt de casting manager van het Teatro Liceu – de Nederlander Ivan van Kalmthout – tot eer, dat hij dit paar bijeen heeft bracht, iets wat DNO verzuimt te doen. En ook de Nederlandse consul in Spanje mocht deelgenoot worden van deze bijzondere opvoering.

Ook de rest van de bezetting is eersteklas. De Wotan van de Amerikaanse bas-bariton Greer Grimsley heeft autoriteit. Hij heeft een grote, krachtige en egale stem met open klanken, zoals Wagner hoort. Tijdens Wotans Abschied klinkt hij nog ongelooflijk fris. De Zweedse mezzosopraan Katerina Karnéus is een intensieve Fricka met een indrukwekkende projectie. Haar confrontatie met Wotan in de tweede akte vermoeide geen moment. De jonge Kroatische bas Ante Jerkunica zong in 2010 in het Concertgebouw Titurel in ‘Parsifal’ en is hier een uitstekende Hunding. Zijn sterke, grote, open klank doet een toekomstige Wotan vermoeden. De Engelse sopraan Catherine Foster is – net als in haar vertolking in Amsterdam – een te lyrische Brünnhilde, die vooral het breekbare van de Walküre benadrukt. De groep van acht Walküres zijn voortreffelijk en vooral Daniela Köhler maakt indruk als Helmwige.

De ‘Ring’-enscenering van Canadese regisseur Robert Carsen uit Keulen van 2000-2003 is één van de hoogtepunten uit diens oeuvre. Fantastisch was zijn Keulse ‘Ring’ in één weekend in 2006. ‘Die Walküre’ hieruit is tegelijkertijd traditioneel en modern, helder en obscuur. Carsen toont een wereld in oorlog. In de eerste akte komt Siegmund aan op Hundings legerbasis tijdens een sneeuwbui, het tweede bedrijf speelt zich af in de luxe officierswoning anex bunker van Wotan met zijn echtgenote Fricka en zijn dochter Brünnhilde en de laatste akte vindt plaats op een slagveld, dat is bezaaid met slachtoffers. De enscenering is conventioneel, intelligent en consequent, maar niet altijd opwindend. Zo had ook het vuur tijdens “Wotans Abschied” indrukwekkender mogen zijn. En het decor is akoestisch niet ideaal; Het is boven en aan de zijkanten open en er is veel rook. Maar Carsen is een muzikale regisseur en hij karakteriseert de personages met grote intensiteit.

De Spaanse muzikaal directeur van het Teatro Liceu Josep Pons geeft een luisterrijke lezing. Hij is een echte zangersdirigent, die kijkt en luistert naar de zangers, met hen meeademt en hen begeleidt. Zo bezit de eerste akte in de opening kamermuzikale spanning, die in de slotscène uitmondt in drama, expressie en emotie. In de “Todesverkundigung” en “Wotans Abschied” zweet hij het Orquestra Simfònica del Gran Teatre del Liceu op tot een opwindende klank. Waar andere dirigenten je de muziek laten horen, laat Pons je luisteren naar frasen en instrumenten. Op zo’n zangersdirigent zou men bij DNO jaloers moeten zijn. En op zo’n Siegmund en Sieglinde ook…