© Marty Sohl
Eva-Maria Westbroek zingt legendarische ‘Francesca da Rimini’
‘Francesca Da Rimini’ is één van de favoriete opera’s van de Nederlandse sopraan Eva-Maria Westbroek. Zij maakte haar roldebuut als de tragische Francesca vorig jaar in Monaco en dit jaar zingt zij de titelrol in de Metropolitan Opera van New York. En het is verrukkelijk Eva-Maria Westbroek in deze legendarische Met-productie in levende lijve te beleven.
De opera ‘Francesca da Rimini’ van Riccardo Zandonai (1883 – 1944) werd in de Metropolitan Opera van New York voor het eerst opgevoerd in 1916, twee jaar na de wereldpremière in Turijn. Gedurende 14 maanden werden elf voorstellingen van de opera gespeeld. Daarna verdween de opera van het toneel van de Met, totdat de opera in 1984 werd hernomen in een enscenering van Piero Faggioni. De DVD van deze opvoering heeft ‘Francesca da Rimini’ bij velen bekend gemaakt. En als er een opera geschikt is voor het beeldscherm dan is het wel ‘Francesca da Rimini’, die nu haar langverwachte herneming in de Met beleeft. Deze reprise werd op 16 maart 2013 al in bijna 2000 theaters in 64 landen vertoond, maar er gaat niets boven het live beleven van deze productie én het in levende lijve meemaken van de Nederlandse sopraan Eva-Maria Westbroek in de titelrol. Zij zong de rol vorig jaar al in Monaco en haar portrettering van de tragische Francesca is na de Atlantische oversteek gegroeid.
De enscenering van Piero Faggioni stamt uit 1984, uit een tijd, waarin men nog geen boodschap had aan verhalende symboliek of abstracte of interpretatieve vernieuwing. Het verhaal van Francesca, die verliefd wordt op de broer van haar aanstaande, haar nog onbekende echtgenoot, wordt door Faggioni spectaculair verteld in een broeiende en middeleeuwse sfeer. De voorstelling spitst zich toe op de schilderachtige, kolossale en toch gedetailleerde decors van Ezio Frigerio in goud en zwart met bedrukt belicht door Gil Wechsler en weelderige en verbluffend oogstrelende kostuums van Franca Squarciapino. De enscenering is een feest voor het oog.
En het is natuurlijk fantastisch om Eva-Maria Westbroek in deze prachtige productie op het grote toneel van de Metropolitan Opera van New York te bewonderen. In 1984 had hier Renata Scotto – voorbij haar hoogtepunt – haar lyrische stem in de spintorol gedrukt, maar compenseerde met haar divapresence, waar de Amerikanen gek op zijn. Eva-Maria Westbroek is als Francesca geen diva, maar meer bescheiden en zij brengt daardoor het innemende karakter van de tragische titelrol goed tot uiting. De hartstocht, deugden en ondeugden van Francesca toont zij met intelligentie, muzikaliteit en warmte. Eva-Maria Westbroek zingt de partij niet met een dunne, slanke stem – zoals de Amerikanen in het verismorepertoire gewend zijn – maar met een volle, ronde spinto. Zij is vocaal zeker en haar krachtige sopraan draagt met gemak in deze grootste operazaal ter wereld.
De Amerikaanse bariton Mark Delavan zet de ambivalentie van echtgenoot Gianciotto goed neer. Zijn resonerende heldenbariton dondert bruut en barbaars vol woede en dreiging door de grote zaal van de Met. De tenor Marcello Giordani als Paolo bracht onvervalste verismo en Italianità, ook al was zijn spel emotioneel enigszins afstandelijk. Een opmerkelijk talent is de Amerikaan Robert Brubaker. Met krachtige en heldere, lyrische tenor vol energieke tonen en glans zingt hij de partij van de boosaardige broer Malatestino. De Italiaanse dirigent Marco Armiliato brengt uit het orkest van de Met een heldere en geboetseerde klank voort. Hij schetst de filmachtige wentelingen van de muziek goed. Armiliato is subtiel in de melodische, weelderig in romantische passages en krachtig in de woeste passages en hij stuwt het drama uitstekend. Hij ademt met de zangers mee, geeft ruimte en overstemt ze nooit.
De voorstelling van ‘Francesca Da Rimini’ in de Met duurt drie en een half uur, omdat tussen de vier akten steeds een half uur pauze is in verband met het veranderen van de geweldige decors. Dit onderbreekt helaas de flow van het drama, maar geeft gelegenheid om bij te praten in de pauzes. De decors van deze legendarische productie zullen overigens verdwijnen. ‘Francesca Da Rimini’ zal in de Met niet langer worden opgevoerd, omdat de opera in New York niet populair is en de zaal gaapte tijdens deze herneming dan ook van de lege stoelen. Eva-Maria Westbroek zelf komt in de Met uiteraard terug en zal er in de komende vijf seizoenen vier verschillende rollen zingen, waaronder in oktober 2014 ‘Lady Macbeth van Mtsensk’ naast de Nederlandse heldentenor – en haar echtgenoot – Frank van Aken. Bij De Nederlandse Opera is Eva-Maria Westbroek tot 2017 niet gevraagd.